تنش زا ترین اتفاق در زندگی هر فردی از دست دادن عزیزان می باشد که بسیار جانگداز است و سبب می شود که بازماندگان افسرده و غمگین شوندو بعضی به این فکر میکنند که زندگی ادامه ای نخواهد داشت و افسردگی به سراغ آنان خواهد آمد.تلخی مرگ عزیز، گاهی حتی تا پایان عمر با بازماندگان همراه است و در حقیقت می توان گفت با مرگ عزیزشان زندگی نباتی را تجربه می کنند.
این موضوع بستگی به میزان وابستگی افراد دارد همه ما خوب می‌دانیم که مرگ و نیستی، جزوی از زندگی است. به‌راستی، مفهومی واقعی به وجودمان می‌بخشد، زیرا به ما یادآوری میکند که حیات چقدر گرانبهاست. غصه خوردن، نمود بیرونی ضایعه‌ای است که بر شخص وارد شده است.
شاید اندوه وی از نظر جسمی، عاطفی و (فیزیولوژی) بیان شود؛ برای مثال گریستن، نمایش جسمانی و افسردگی، تجلی روانی است. بیان این احساسات بسیار اهمیت دارد و از نظر روانشناسات گریستن و تخلیه احساسات و هیجانات کمک بسیاری در این شرایط به بازماندگان میکند و از نظر علمی گریه کردن از بروز خطرات احتمالی بیماری ها جلوگیری میکند .
واکنش ها به سوگ و تلخی مرگ ، به سلامت روانی افراد، شیوه برخورد اطرافیان سوگ دیده و میزان صمیمیت فرد متوفی و مصیبت دیده بستگی دارد . بخواهیم یا نخواهیم، مرگ به هر حال از راه می رسد و ما یا نزدیکانمان را با خود می برد. اما چه باید کرد تا سنگینی غم آن کاهش یابد؟
اولین مرحله سوگواری، انکار و ناباوری از دست دادن عزیزان است به صورتی که اگر این ضایعه ناگهانی باشد، فرد گمان می کند در خواب است و واقعه را باور نمی کند و تلخی مرگ و غم از دست دادن عزیزانشان را انکار هم می کند و به هیچ عنوان دوست دارد تا با حقیقت رو به رو شود و به دنبال معجزه است و با تمام توان به دنبال راه حلی برای باور نکردن حقیقت است و تمام امید خود را در این راه استفاده میکند
بعد از مرحله انکار، معمولا افراد داغدیده که تلخی مرگ و غم از دست دادن عزیزانشان را تجربه کرده اند و بازماندگان وارد مرحله ناراحتی و خشم می‌شوند. یکی از راه‌هایی که انسان را به زندگی عادی برمی‌گرداند، تخلیه هیجانات و درد‌های درونی است. شخص داغدیده برای التیام درد‌های درونی‌اش، چاره‌ای جز این‌که غمش را بروز دهد، ندارد. آزادانه اشک ریختن و گاهی ناله کردن از واکنش‌های طبیعی در غم از دست دادن عزیز است.
بعد از مرحله انکار، معمولا افراد داغدیده وارد مرحله ناراحتی و خشم می‌شوند. یکی از راه‌هایی که انسان را به زندگی عادی برمی‌گرداند، تخلیه هیجانات و درد‌های درونی است. شخص داغدیده برای التیام درد‌های درونی‌اش چشیدن تجربه تلخی مرگ عزیز، چاره‌ای جز این‌که غمش را بروز دهد، ندارد. آزادانه اشک ریختن و گاهی ناله کردن از واکنش‌های طبیعی در غم از دست دادن عزیز است.
بعضی‌ها در مرگ عزیزشان، کافیست تا به فرد از دست رفته فکر کنند و اشکشان سرازیر شود و این رویه برایشان تا سال‌ها ادامه دارد. ما حیواناتی اجتماعی هستیم که روابط محکمی را با عزیزانمان ایجاد می‌کنیم. وقتی هنگام مرگ عزیزی فرا می‌رسد، احساساتمان بسیار خدشه‌دار میشود. حتی اگر هزاران بار نیز از ته دل گریه کنید، بدانید که راه‌های زیادی برای احساس و بیان دلتنگی‌تان وجود دارد
همراهی خداوند
خداوند متعال در آیات متعددی همراهی خویش را به انسان‌ها اعلام کرده است تا آنان خود را از قلمرو حمایتی خدا خارج ندانند و به مدد این شناخت بر مشکلات فائق آیند.
از اصل قرآنی «همراهی خداوند با بندگان در همه حال» و ذکر مصادیق قرآنی برای آرام سازی و تحمل مشکلات بر پایه شناختی درک همراهی خداوند در سختی ها، بر می‌آید که یکی از مهارت‌های ارائه شده در قرآن برای تحمل فقدان، تلخی مرگ ، درک حضور و همراهی خداوند به هنگام از دست دادن عزیزان است، زیرا چنین بینشی انسان را در قلمرو حمایتی خداوند قرار داده، همین نوع بینش توان تحمل او را بر مرگ عزیزان افزایش می‌دهد.
دیگران چگونه میتوانند به فرد داغ دیده کمک کنند؟
دوستان و اطرافیان فرد داغدیده که تلخی مرگ عزیزش را تجربه کرده است نقش بسیار مهمی برای بهتر شدن حال فرد داغ دیده دارند. همدردی و همراه بودن با فرد می‌تواند کمک بسزایی در پذیرش مرگ و باز گشت به روال طبیعی زندگی شود. اما مهم نحوه برخورد و گفتن کلمات می‌باشد.
در ادامه به چند مورد اشاره می‌کنیم. اظهار هم دردی و آرزوی خوب برای فرد داغدار نباید در بطن خویش خواسته بدی را برای او به دنبال داشته باشد. عبارت‌هایی مثل خداوند به شما صبر دهد، خداوند بخاطر صبرتان به شما اجر دهد، یا خداوند به شما سلامت دهد یا آرزومند سلامت شما هستیم، میتوانند مناسبتر باشند.
به یاد داشته باشیم که دعا و ارزو برای طول عمر داغدیدگان، اگرچه ممکن است تلویحاً و غیرمستقیم به معنای ایجاد امکان تحمل مصیبت‌ها و تجربه داغ‌های وچشیدن تلخی مرگ ، دیگر نباشد، ولی اثر مثبت آن بیشتر است
گروه‌های حمایتگر را میتوانید طریق های متفاوت پیدا کنید. میتوانید از یک روان‌درمانگر و روانشناس یامشاور هم کمک بگیرید. یک یا چند دوست صمیمی در این دوران به شما کمک بسیاری میکند. بستگان و فامیل نیز در تسلی خاطر نقش بسیار بااهمیتی دارند. شاید به همین دلیل است که در مراسم عزاداری، همه دوستان و آشنایان را فرا می‌خوانیم. بدینوسیله از دیگران طلب همدلی و همراهی می‌کنیم.
مردم گاهی متوجه نیستند. نمی‌دانند چکار کنند، چه بگویند، چگونه کمک کنند تا بازماندگان که به تازگی تلخی مرگ عزیزان را دچار شده اند از این غم رهایی یابند . نمی‌دانند که چه چیز شما را آرام میکند و یا برعکس داغ دلتان را تازه‌تر میکند.
پس سعی کنید خیلی حرف‌های آنها را که غالباً با نیت خیر زده میشود، به خود نگیرید و سعی کنید زود رنج نباشید و تمامی حرف ها و اتفاات را ندید بگیرید تا این شرایط بحرانی به دست زمان حل شوند .
چگونه با افراد داغ دیده برخورد کنیم ؟
بازگو کردن خاطره
خيلي وقت ها بهتر است به جای دلداری دادن ، خاطره ای از فرد از دست رفته بازگو کنید تا داغدیدگان از این تلخی مرگ عزیزشان دور شوند . با این کار هم یادش را گرامی داشته اید هم ممکن است باعث شوید فرد داغدار با یاد و خاطره عزیزش تسکین پیدا کند؛ ولی تلاش نکنید که خاطره ای خنده‌دار تعریف کنید.
توقع زيادي است که فرد عزادار اندوهش را کنار بگذارد و به خاطره شما بخندد و با این کار باعث آزردگی وی می شوید و سعی کنید خوبی ها و مهربانی ها و خیرات فرد را بازگو کنید تا دیگران هم به یاد آن عزیز و مهربانی ها و خلوص نیت هایش خاطرات را بازگو کنند تا دل بازمانده آرام گردد . حرف زدن در این شرایط بسیار کمک کننده است برای بازماندگان .
نگران نباش، به زودی حالت بهتر میشه
در حالیکه قصد کمک به فرد داغدار برای نگاه به آينده را دارید، توجه به این نکته بسیار مهم است که به وی زمان لازم برای عبور از مرحله عزاداری و کم شدن داغ تلخی مرگ عزیز از دست رفته را داده شود. به هیچ وجه او را تحت فشار برای غلبه بر احساسات جریحه دار شده اش قرار ندهید . و سعی کنید با جملات انرژی مثبت او را دعوت به آرامش نمایید و به او یاداوری نمایید که به زودی روزهای آرام و قشنگ نزدیک است و کمی صبوری لازم است ..
همیشه آمادۀ کمک کردن باشید
نه تنها در چند روز اول که دوستان و اقوام بسياري حضور دارند بلکه حتی ماههای بعد که ایشان به روال عادی زندگی خویش برمی گردند آمادۀ کمک باشید. به این طريق میتوانید ثابت کنید که« دوست خالص» هستید، دوستی که در زمان « تنگی» کنار دوستش باقی می ماند. و طوری رفتار نمایید که روی شما در مشکلات حساب باز شود .
حمایت کردن و تنها نگذاشتن بازماندگان در این شرایط بسیار کمک کننده است تا سریع تر از شرایط خارج شوند و به روال عادی زندگی برگردند . در این اوضاع اکثر افراد حتی حوصله صحبت کردن و شلوغی را ندارند سعی کنید شرایط ایده آل را برای افراد فراهم آورید تا عذاب بیشتر به آنها وارد نشود
نگویید او الان در جای بهتری استو یا الان جایش خوب است و یا الان به آرامش رسیده است
به جز مواردی که شما مطمئنید که فرد مرحوم و فرد داغدار هر دو به زندگی پس از مرگ و طعم تلخی مرگ اعتقاد دارند ، گفتن این جمله می تواند اهانت آمیز و ناراحت کننده باشد.
بجای آن بهتر است که به رنج و ناراحتی که فرد عزادار تحمل می کند اقرار کنید . زیرا افراد مصیبت دیده در این اوضاع بسیار زود رنج و حساس هستند و هر موضوعی برایشان ناراحت کننده است و بهتر است باب میل انها رفتار کنیمو به قول معروف با دلشان کنار بیاییم تا بتوانند آرامشی در دل خود احساس نمایند .
اصرار نکنید که غصه نخورند و گریه نکنند و آرام باشند
شاید بخواهیم به فرد داغدار بگوییم، ‹آرام باش، آرام باش، گریه نکن.› ولی اغلب بهتر است بگذاریم اشکها جاری شوند.زیرا این موضوع کمک بسیار زیادی برای تخلیه هیجانات روحی و روانی برای فرد دارد . بگذاریدکمی تنها باشند و در خلوت خود به یاد خاطرات اشک بریزند
به داغدیگان نگویید غم آخرتان باشد
عبارت هایی مثل خداوند به شما صبر دهد، خداوند بخاطر صبرتان به شما اجر دهد، یا خداوند به شما سلامت دهد یا آرزومند سلامت شما هستیم، میتوانند مناسبتر باشند. به یاد داشته باشیم که دعا و ارزو برای طول عمر داغدیدگان، اگرچه ممکن است تلویحاً و غیرمستقیم به معنای ایجاد امکان تحمل مصیبت ها و تجربه داغ های ديگر نباشد ولی اثر مثبت آن بیش تر است.
سعی کنید کمی خلاصه و کوتاه صحبت کنید زیرا افراد داغدیده سطح حوصله و تحمل پایینی دارند و اصلا تمرکز بر صحبت های شما ندارند پس سعی کنیم شرایط را آرام کنیم و از شلوغی و شلوغ کردن بپرهیزیم و نکته ای که بارها از زبان مراجعین در مرکز مشاوره راز ماندگار شنیده شد این است که لطفا محیط را برای بازماندگان آرام نگهدارید و این شرایط اصلا مناسب مهمان بازی و رفت آمد بیش از حد و حضور کودکان نیست . برای آگاهی بیشتر از این موضوعات میتوانید با مشاوره روانشناسی مرکز مشاوره راز ماندگار در ارتباط باشید.
بدون دیدگاه