همه ما مردم هر روز بنا به شرایط و موقعیت هایی که در آن قرار می گیریم، دست به انتخاب هایی مختلف می زنیم. از انتخاب نوع لباس گرفته تا تصمیمات کاری دیگر. هر کدام از این انتخاب ها تاثیراتی بر زندگی حال و آینده ما خواهند داشت. یکی از مهم ترین انتخابها، انتخاب رشته کنکور سراسری است.
دانش آموزان نظام های جدید و قدیم با سپری کردن 12 سال تحصیل، در آخرین سال به آزمون سراسری می رسند. طبق تحقیقات و موارد مشاهده شده میدانی، نتیجه کنکور سراسری برای دانش آموز و خانواده از اهمیت بالایی برخوردار است. که گاه به استرس های شدیدی که آسیب زا هستند ختم می شود.
جدای از اینکه کسب نتیجه خوب حاصل مطالعه مستمر و با هدف بودن است، انتخاب رشته دقیق و مهندسی شده نیز تاثیر زیادی در مراحل نهایی رسیدن به هدف دارد.
با توجه به مقدمه گفته شده، در این سری مقالات قصد داریم به بررسی صفر تا صد نحوه انتخاب رشته کنکور سراسری بپردازیم. شما با خواندن این مقالات به شناختی مناسب از نحوه انجام این فرآیند خواهید رسید. در صورت وجود هرگونه سوال می توانید جهت مشاوره رایگان با مشاورین راز ماندگار در ارتباط باشید.
اهمیت انتخاب رشته
نیرویی که شما را به سمت انجام انواع فعالیت ها سوق می دهد، انگیزه است. انگیزه حاصل درک اهمیت آن کار و فعالیت و تاثیرش بر زندگی شما می باشد. بدانید که انتخاب رشته تعیین کننده نهایی ورود شما به دانشگاه است. هرچه رتبه و نمره بهتری در آزمون سراسری کسب کنید، انتخاب رشته از ارزش بیشتری برخوردار می شود.
داوطلبی داشتیم که با رتبه 20 هزار در رشته علوم آزمایشگاهی دانشگاه تهران پذیرفته شده، اما در مقابل داوطلبانی بودهاند که علی رغم رتبه خوب، به دلیل سهل انگاری، به هدفی که می خواستند نرسیدهاند.
نحوه کارنامه خوانی
فردی که نتواند برگه نتیجه خود را تفسیر کند در انتخابرشته به جایی نخواهد رسید و باید با مشاور تحصیلی خود در ارتباط باشد. یک کارنامه از 12 قسمت تشکیل شده که برخی از این قسمتها دارای اهمیت بالایی هستند. که به ترتیب از ابتدای کارنامه تا انتها در ذیل بررسی شده است.
بخش تذکر
در این بخش به شما تذکر داده شده که پس از خواندن کامل کارنامه و بررسی آن، در صورت وجود هرگونه سوال، تا مهلت تعیین شده نسبت به ثبت درخواست اقدام کنید.
علاقه مندی به پیام نور و غیرانتفاعی
مخصوص داوطلبانی است که در هنگام ثبت نام کنکور سراسری علاقه مندی خود را به انتخاب رشته این دو دانشگاه اعلام نکرده اند. در این زمان با اعلام سازمان سنجش امکان تغییر نظر به ازای پرداخت هزینه وجود خواهد داشت.
اطلاعات ثبت نامی
قسمتی که اطلاعات کامل داوطلب و کدهای دانش آموزی و مدرک وارد شده است. در صورت وجود هرگونه اشتباه در این بخش بایستی نسبت به تصحیح آن اقدام نمایید. زیرا در زمان انتخاب رشته و پذیرش دانشگاه با مشکل روبرو خواهید شد.
اعلام علاقه مندی بر اساس تقاضانامه
اطلاعاتی که برحسب ثبت نام آزمون آورده شده است. موارد غیرانتفاعی-پیام نور، کارمند و بهیار.
وضعیت مجاز به انتخاب رشته در دوره های مختلف هر گروه آزمایشی
در این بخش مجاز یا غیرمجاز بودن شما در انتخابرشته دوره های روزانه، نوبت دوم، مجازی، پردیس خودگردان و مازاد و دانشگاه های فرهنگیان، آزاد، پیام نور مشخص شده است. داوطلبان باید توجه داشته باشند تا زمانی که در دانشگاه و دوره مورد نظر مجاز نشده باشند، حق انتخاب هیچ رشته ای از آن دوره و دانشگاه را نخواهند داشت.
پذیرش رشته های صرفا بر اساس سوابق تحصیلی در دوره ها و دانشگاه
مجاز و غیر مجاز بودن داوطلب در رشته های بدون کنکور دوره ها و دانشگاه های اعلام شده در بالا (به جز دانشگاه فرهنگیان و بهیاران) اعلام شده است. برای انتخابرشته این گروه از داوطلبان لینک جدایی در سایت سنجش بارگذاری میشود.
سوابق تحصیلی
در این بخش می توانید سوابق تحصیلی خود را مشاهده و در صورت نیاز ویرایش کنید.
مشاهده پاسخنامه
امکان مقایسه پاسخ های خود و کلید سوالات سازمان سنجش وجود دارد.
جدول رتبه و نمره کل در هر زیرگروه
مهم ترین بخش کارنامه که در صورت پردازش صحیح اطلاعات این بخش، انتخابرشته مناسبی خواهید داشت.
در این بخش از کارنامه رتبه داوطلب در زیرگروه های گروه آزمایشی نشان داده شده است. علاوه بر آن میزان تاثیر سوابق تحصیلی دیپلم(25%) و پیش دانشگاهی(5%) برای داوطلبان نظام قدیم، و نظام جدیدی ها سوابق دیپلم(30%)، قابل مشاهده می باشد. رتبه فرد در سهمیه مربوطه و رتبه کشوری وی نیز به ترتیب در زیرگروه های مربوطه آورده شده است.
نمره کل(تراز) فرد در هر زیرگروه که ملاک انتخاب رشته دانشگاه فرهنگیان، رجایی و آزاد می باشد نیز در این جداول ارائه شده است.
نکته: لازم به ذکر است که لزوم بالا بودن درصد حتما نشانگر رتبه بالا نیست. بلکه تراز معیار بهتری برای تشخیص رتبه است. ممکن است فردی با میانگین درصدی 50 در همه دروس به رتبه 2000 برسد اما فردی با تراز 11000 به رتبه 950 دست یافته باشد.
در تراز کل علاوه بر درصد داوطلب، تعداد شرکت کنندگان و میانگین درصد کل شرکت کنندگان تاثیر داده می شود.
نمرات خام دروس امتحانی گروه آزمایشی
در این جدول میزان درصد داوطلب در هر کدام از دروس گروه آزمایشی آورده شده است. که بازهای بین 100 _ 33.3- را در بر میگیرد.
جدول رتبه کل در سهمیه و آخرین رتبه مجاز شده
در این بخش ماکزیمم نمره کل زیر گروه های داوطلب به همراه رتبه در سهمیه و کشور ارائه شده است. رتبه کشوری و سهمیه از میانگین همین موراد در زیرگروه های مختلف به دست آمده است.
آخرین رتبه مجاز به انتخاب رشته در دوره روزانه و شبانه در صورت تفسیر مناسب می تواند اطلاعات خوبی به شما بدهد. هر چه فاصله شما با این رتبه از لحاظ بهتر بودن بیشتر باشد، شانس قبولی شما در این دوره ها افزایش می یابد.
کد دسترسی به انتخابرشته دانشگاه آزاد
در آخرین بخش کارنامه کد چند رقمی جهت ورود به سامانه دانشگاه آزاد قرار داده شده است.
شاید از نظر شما موارد گفته شده ساده به نظر برسد اما از نظر یک مشاور تحصیلی هرکدام از موارد گفته شده در درجات مختلف، تاثیر بسزایی در انتخاب رشته دارد.
یادگیری انتخاب رشته : دسته بندی رشته های تحصیلی
رشته های دانشگاهی باتوجه به پراکندگی که در سطح کشور دارند در دو دسته بندی ذیل قرار می گیرند و روش تقسیم ظرفیت در بین سهمیه ها متفاوت است. که در یادگیری انتخاب رشته دانستن این مفاهیم مهم می باشند.
کشوری:
رشته هایی که فقط در برخی از دانشگاه های کشور وجود دارند دارای گزینش کشوری هستند مانند دکتری پیوسته بیوتکنولوژی.
بومی:
- استانی
- ناحیه ای
- قطبی
استانی
رشتهای که در همه یا بیشتر دانشگاه های استان ها وجود دارد، در این دسته بندی قرار می گیرد.
ناحیه ای
رشته هایی که در همه استان ها وجود ندارد اما در چند استان همجوار(یک ناحیه) موجود می باشد.
قطبی
رشته هایی که در همه ناحیه ها دایر نیست اما در چند ناحیه کنار هم(یک قطب) موجود می باشد.
نکته: دسته بندیها در پذیرش رشته های پرمتقاضی و پرطرفدار از تاثیر کمتری برخوردار هستند. و در سایر رشته های بومی، داوطلبان بومی آن استان، قطب و یا ناحیه از شانس بیشتری نسبت به داوطلب غیربومی در قبولی برخوردار هستند.
نکته: جداول مربوط به رشته های با دسته بندی کشوری و بومی(استانی، ناحیه ای و قطبی) در دفترچه انتخاب رشته قرار دارد.
یادگیری انتخاب رشته : سهمیه ها
در یادگیری انتخاب رشته در بخش سهمیه ها باید بدانید که این امتیاز بنا به شرایطی که هر داوطلب دارد به او تعلق می گیرد. داوطلبان نمی توانند به طور همزمان از دو یا چند سهمیه بهره ببرند. بسته به امتیاز داده شده رتبه داوطلب دستخوش تغییرات مثبتی می شود. در ادامه به بررسی سهمیه های کنکور سراسری خواهیم پرداخت.
نکته: هر فرد با توجه به سهمیه مربوطه، در میان داوطلبین همان سهمیه به رقابت می پردازد.
سهمیه مناطق
کشور باتوجه به پیشرفت و برخورداری از امکانات به مناطق سه گانه 1،2،3 تبدیل می شود. همه داوطلبان مشمول سهمیه مناطق هستند و بر حسب شرایطی مثل 3 سال آخر تحصیل، منطقه دانش آموز مشخص می شود.
هر سه منطقه تقریبا از شانس قبولی برابری برخوردار هستند. البته با توجه به تعداد شرکت کنندگان هر منطقه ظرفیت بیشتری برای سهمیه آن در نظر گرفته می شود.
سهمیه ایثارگران 25%
برای یادگیری انتخاب رشته باید بدانید که این سهمیه مخصوص داوطلبانی است که در شمول یکی از موارد ذیل قرار بگیرند:
- همسر و فرزندان شهدا و مفقودالاثر
- آزادگان و همسر و فرزندان آنان
- جانبازان 25% و بالاتر و همسر و فرزندان آنان
- 25% از ظرفیت هر رشته محل، برای داوطلبان این سهمیه اختصاص می یابد. و بایستی 70 درصد نمره آخرین فرد قبولی در گزینش آزاد آن رشته را کسب نمایند.
سهمیه ایثارگران 5%
افراد زیر شامل این سهمیه می شوند و 5% از ظرفیت هر رشته محل به آنان اختصاص می یابد.:
- جانبازان با درصد کمتر از 25 و همسر و فرزندان آنان
همسر و فرزندان رزمندگان با 6ماه حضور داوطلبانه در جبهه - مورد اول با 70% و مورد دوم با 75% نمره آخرین فرد قبولی در گزینش آزاد امکان پذیرفته شدن را دارند.
نکته: در یادگیری انتخاب رشته باید بدانید که داوطلبان فقط مجاز به یک بار استفاده از سهمیه ایثارگران برای دوره روزانه و دو بار برای دوره های شبانه، مازاد، پردیس خود گردان، پیام نور، آزاد، غیرانتفاعی و شهریه پرداز هستند.
سهمیه مناطق محروم
استان های ایلام، سیستان و بلوچستان، چهار محال بختیاری، بوشهر، کردستان، کرمانشاه، لرستان، کهگیلویه و بویر احمد و هرمزگان جزء مناطق محروم هستند.
طبق مصوبه حداقل 40% از ظرفیت کد رشته محلهای این استان ها به داوطلبان بومی آن تعلق دارد.
جدای از سهمیه های یاد شده هر سال بر اساس بلایای طبیعی رخ داده، سهمیه ای مجزا برای داوطلبان حادثه دیده در نظر گرفته می شود.
یادگیری انتخاب رشته : دانشگاه و دوره ها
در یادگیری انتخاب رشته باید بدانید که دانشگاه ها و دوره ها برحسب امکانات و مزایایی که به دانشجویان ارائه می دهند به چند دسته تقسیم می شوند. که عبارت اند از:
- دانشگاه های دولتی روزانه
- دانشگاه های دولتی شبانه
- دانشگاه های پردیس خودگردان
- دانشگاه ها و موسسات غیر انتفاعی
- دانشگاه های پیام نور
- دانشگاه های آزاد
دانشگاه های دولتی روزانه
این گروه از دانشگاه ها را با امکانات و کیفیت بالا و ورود دشوار می شناسند. در قسمت روزانه تحصیل برای شما رایگان است. و معمولا بهترین اساتید شهر و استان در این دانشگاه ها به تدریس می پردازند.
از دانشجویان این دوره تعهد خدمتی دریافت می شود. رشته های پرمتقاضی و پرطرفدار هر گروه آزمایشی در این قسمت نیز ارائه می شوند. مثل پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی و…
دانشگاه های دولتی شبانه
داوطلبان این دوره در همان دانشگاه و حتی در کنار پذیرفته شدگان دوره روزانه به تحصیل می پردازند. تنها با این تفاوت که به ازای هر ترم و واحد درسی هزینه ای را به دانشگاه تقبل می کنند. این دوره دارای تعهد خدمتی نمی باشد.
دانشگاه های پردیس خودگردان
شعبه هایی از دانشگاه های دولتی، که توسط مجوز اهدا شده از مجلس شورای اسلامی امکان تاسیس یافته اند. و پذیرش ظرفیت مازاد بدان تعلق می گیرد. در واقع این پردیس های بین الملل برای تامین بودجه دانشگاه مادر است.
دانشجویان در این دانشگاه ها باید شهریه هایی با نسبت بالا پرداخت نمایند و تعهد خدمتی نخواهند داشت.
دانشگاه ها و موسسات غیر انتفاعی
در یادگیری انتخاب رشته باید بدانید، از دانشگاه های شهریه پردازی هستند که ربطی به دانشگاه های دولتی ندارند و مجوز خود را از وزارت علوم دریافت کرده اند. به لحاظ اعتبار دانشگاه ها بالاتر از موسسات هستند و رشته های پزشکی و پیراپزشکی در آن ها ارائه نمی شود.
در گروه های زیر دانشجویان می توانند نسبت به انتخاب رشته اقدام کنند:
- فنی مهندسی
- علوم پایه
- علوم انسانی
- هنر
- کشاورزی
دانشگاه های پیام نور
مناسب برای شاغلینی که فرصت حضور در کلاس را ندارند. زیرا اغلب کلاس ها بخصوص دروس نظری به صورت غیر حضوری برگزار می گردد. لازم به پرداخت شهریه بوده اما میزان آن از غیرانتفاعی و آزاد کمتر است. رشته های پزشکی و پیراپزشکی در این دانشگاه ها ارائه نمی شوند.
دانشگاه های آزاد
مجوز خود را از وزارت علوم دریافت کرده اند و دارای شعبات مختلفی هستند. دانشجو ملزم به پرداخت شهریه می باشد. به لحاظ اعتبار در مراتب بالاتری نسبت به پیام نور قرار دارد.
چگونگی انجام انتخاب رشته سراسری
داوطلبان در وهله اول باید نسبت به رشته های مختلف اطلاعات و آگاهی داشته باشند تا از نظر محتوایی بداند که چند سال از وقت خود را صرف چه رشته ای می کند. زیرا اگر از اعداد بیزار است نباید سراغ حسابداری برود.
برای این مورد می توانید به بررسی واحدهای درسی هر رشته بپردازید تا به دید کلی از رشته دست یابید. ولی اگر در اطرافیانتان دانشجویی وجود دارد از طریق آنان از محتوای رشته ها مطلع گردید. زیرا هیچ کس به اندازه خود دانشجویان همان رشته نمی تواند شما را از درون آن آگاه سازد.
نکته: پشتکار خودتان در امر انتخاب رشته سراسری حرف اول را می زند. لطفا پیگیر باشید و به این مهم اهمیت دهید. تا زمانی که خودتان نخواهید بهترین مشاور نمی تواند برای شما کاری بکند. لطفا تحصیل کرده بیکار نباشید.
نکته: بعد از این همه پرسش و شناخت رشته ها، قصد رسیدن به مفهوم علاقه را داشتیم. که در صورت نبود آن بسیاری از احتمالات در آینده مثل بیکاری، ترک تحصیل و… برایتان افزایش پیدا می کند.
پس رسیدن به خودشناسی و شناخت رشته ها از مهم ترین شاخصه های یک انتخاب رشته خوب است. اینکه برحسب شخصیتی که دارید چه زمینه های شغلی می تواند برای شما مناسب باشد.
چگونگی انتخاب دانشگاه
بعد از این که رشته یا رشته های مورد علاقه خود را انتخاب کردید، اکنون زمان گزیدن دانشگاه مورد علاقه است. دانشگاه های مختلفی در سطح کشور وجود دارند که برحسب بار علمی و اعتبار در رتبه های متفاوتی قرار می گیرند. دانشگاه هایی مثل دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه شهید بهشتی و…
هر دانشجویی دوست دارد که رشته مورد علاقه خود را در بهترین دانشگاه تحصیل کند. اما این مورد بستگی به موارد مجاز و غیرمجاز اعلام شده در بخش اول مقاله قسمت ” نحوه کارنامه خوانی ” دارد. لذا ما با توجه به رتبه و دوره های مجاز شده به انتخاب خواهیم پرداخت.
بسیاری از دانش آموزان این طرز فکر را دارند که همه دانشگاه های خوب در تهران قرار دارند. در صورتی که این چنین نیست و دانشگاه هایی مثل علوم پزشکی شیراز، صنعتی اصفهان، فردوسی مشهد و… حتی در حد دانشگاه های سطح بالای تهران هستند. پس این طرز تفکر را تصحیح نمایید.
دقت کنید که ممکن است دانشگاه اصفهان به دلیل امکانات خوبی که برای رشته مشاوره فراهم نموده است، حتی سطح بالاتری در این رشته نسبت به دانشگاه تهران داشته باشد. پس تک بعدی فکر نکرده و همه جوانب را در نظر بگیرید.
توصیه ما جدای از کلی نگری و رتبه بندی دانشگاه ها، بررسی دانشکده رشته مورد نظر است.
نکته: پس تا به این جا ابتدا شناخت رشته ها برای یافتن علاقه و سپس انتخاب دانشگاه های مناسب این رشته، روند کارتان است.
تقسیم بندی رشته محل ها در انتخاب رشته سراسری
دانشگاه ها برحسب مراحل پذیرش به دو دسته تقسیم بندی می شوند:
رشته محل های متمرکز
پذیرش داوطلبان در این رشته محل های دانشگاه ها به صورت تک مرحله بوده و داوطلب پس از آوردن حد نصاب قبولی در انتخاب رشته سراسری، مورد پذیرش واقع شده و تحصیل خود را از مهر ماه آغاز خواهد نمود.
رشته محل های نیمه متمرکز
پذیرش داوطلبان در این رشته محل های دانشگاه ها به صورت چند مرحله ای بوده و داوطلب پس از آوردن حد نصاب قبولی در انتخاب رشته سراسری، بایستی در مرحله مصاحبه شرکت نماید. از جمله این دانشگاه ها می توان دانشگاه علوم انتظامی امین، دانشگاه فرهنگیان و… را نام برد.
نکته: توجه داشته باشید رشته ای که در دانشگاهی پذیرش متمرکز دارد، ممکن است همان رشته در دانشگاهی دیگر پذیرش نیمه متمرکز داشته باشد.
چیدمان رشته ها در انتخاب رشته سراسری
بالاخره به بخش اصلی رسیدیم، فردی که نحوه کارنامه خوانی، سهمیه ها، دسته بندی رشتهها، شناخت رشته ها و دانشگاه ها و تقسیم بندی رشته محل ها را یاد گرفته، اکنون می تواند انتخاب رشته سراسری انجام دهد.
نکته: شخص باید تمامی موارد را به طور همزمان در ذهن خود ترکیب و بهترین موارد را گزینش کند.
در قسمت چیدمان داوطلب تا به کنون بایستی رشته و دانشگاه ها را انتخاب نموده باشد، زیرا اکنون زمان فیلتر کردن و ترتیب بندی است. این عمل را بر حسب سه معیار زیر انجام می دهید:
- شهر
- هزینه
- کیفیت
این سه فاکتور ارجعیتی بر یکدیگر ندارند و به طور همزمان در مورد چیدمان انتخاب رشته سراسری مورد بررسی قرار می گیرند. برای راحتی کارتان می توانید علاقه را نیز به این 3 معیار اضافه کنید.
نکته: ممکن است فردی در بخش شهر دارای چارچوبی باشد. در این مواقع ناچار به انتخاب محدود هستیم. درباره فاکتور دوم نیز افراد می توانند دارای محدودیت باشند.
اکنون به قسمت اصلی یعنی چیدمان 150 انتخاب رشته سراسری و 100 انتخاب آزاد می رسیم. در چیدمان سعی بر این است حتی یک انتخاب را از دست ندهیم. در ذیل روش معمول چیدمان آورده شده است.
- 20% کم احتمال و خوش بینانه(ایده آل گرا)
- 60% منطقی
- 20% بدبینانه
توجه کنید که ایده آل هر کسی برحسب رتبه متفاوت است. یعنی داوطلب گروه آزمایشی تجربی که رتبه 20000 منطقه سه را به دست آورده است نباید در بخش خوش بینانه پزشکی را وارد کند. چون نهایت ظرفیت پزشکی 6000 نفر برای تمامی سهمیه ها است. پس منظور ما از ایده آل، فاصله این چنینی بین انتخاب و رتبه نیست.
این فاصله برای هر رتبه فرق می کند. برای فردی با رتبه 1500 می تواند 2000-1000 بالا و پایین رتبه خود، برای بد بینانه و خوش بینانه معین نماید. در صورتی که این بازه در انتخاب رشته سراسری فردی دیگر با رتبه 40000 در سهمیه، می تواند بازه ای 15000 تایی باشد.
در این مقاله سعی بر آماده سازی شما برای مفاهیم اصلی انتخاب رشته داشتیم. و همچنین یادگیری انتخاب رشته به بررسی دسته بندی ها، سهمیه ها، دانشگاه و دوره ها پرداختیم. دانش آموزان اکنون آماده برای قسمت اصلی کار یعنی یادگیری انتخاب رشته هستند.شما عزیزان می توانید در صورت وجود هرگونه سوال، با مشاورین راز ماندگار جهت مشاوره رایگان و مشاوره تحصیلی در ارتباط باشید.
بدون دیدگاه