هرسال افراد زیاد در شمول قوانین نظام وظیفه جهت سربازی قرار میگیرند که برخی دچار غیبت میشوند و برخی دیگر دست به فرار از خدمت میزنند.
ایران جزو کشورهایی است که انجام خدمت سربازی اجباری میباشد. و مشمول باید بعد از سن 18 سالگی نسبت به تعیین تکلیف خدمتی خود اقدام نماید. حال در این میان هستند مشمولانی که میلی به انجام خدمت ندارند و از تعیین تکلیف و ادامه خدمت سربازی خود امتناع میکنند.
طبق قوانین نظام وظیفه بین فردی که در زمان مقرر وارد خدمت سربازی نشده و مشمولی که بعد از ورود به خدمت از ادامه آن خودداری کرده تفاوت وجود دارد. و میزان جرائمی که برای هر کدام از این دو دسته معین میگردد نیز فرق دارد.
سرباز فراری کیست و فرار از خدمت؟
فرد مشمولی که تمام مراحل اعزام به خدمت را انجام داده و در سربازی به سر میبرد. از وی به عنوان سرباز وظیفه یا دانشجو وظیفه یاد میشود. مانند محیطهای کاری باید برای مرخصی اجازه و در صورت غیبت به کادر مسئولشان توضیحات لازم را بدهند.
حال با این توضیحات:
سربازی فراری به کسی گفته میشود که پس از رفتن به مرخصی در برگشت به یگان خود در زمان مقرر خودداری مینماید. که پس از گذر بازه مشخصی که 15 روز اعلام میگردد از فرد طبق قوانین سازمان نظام وظیفه عمومی ناجا تحت عنوان فراری یاد میشود.
این افراد پس از طولانی شدن غیبتشان به عنوان سربازان فراری از سوی نظام وظیفه شناخته میشوند.
تفاوت مشمول غایب با سرباز فراری چیست؟
غایب به فردی اطلاق میگردد که نسبت به حضور در خدمت سربازی پس از اتمام مهلت مجاز معافیت موقت اقدامی نکرده است. که پرونده وی در صورت بررسی در دادسرای عمومی و دادگاه کیفری مورد رسیدگی لازم قرار میگیرد. اما سرباز فراری فردی است که بعد از حضور در پادگان، در غیبت به سر میبرد. پرونده وی در دادسرا و دادگاه نظامی مورد بررسی های جدی قرار میگیرد.
تبعات و جرائم فرار از خدمت چیست؟
فرار از خدمت جرائمی از قبیل اضافه خدمت، جریمه مالی و حبس برای سرباز در پی دارد.
بنا بر ماده ۵۹ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح هرگاه سرباز وظیفهای بدون دلیل موجهی بیشتر از 15 روز غیبت نماید بنا به مدت آن از 3ماه تا 1سال اضافه خدمت یا حبس برای وی تعیین میگردد.
بر اساس ماده شصت قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح کارکنان وظیفه فراری در زمان صلح، اگر فرد خود نسبت به معرفی خود اقدام نماید حالات زیر بنابه شرایط وی شامل او میشود:
.1در صورتی که برای اولین بار صورت گرفته و تا شصت روز نسبت به معرفی خود اقدام نموده باشد، به مراجع قضایی ارجاع داده نمیشود. به ازای هر روز فرار دو روز اضافه در نظر گرفته میشود که حداکثر آن سه ماه میباشد.
.2در صورتی که فرار سرباز وظیفه بیش از شصت روز به طول انجامیده باشد به سه تا شش ماه حبس محکوم میگردد.
.3در صورتی که فرد نهایت دو ماه پس از شروع جنگ یا فراخوان عمومی نسبت به معرفی خود اقدام نماید جرایم وی بخشوده میشود. در غیر این صورت حکم سرباز فراری در زمان جنگ برای فرد در نظر گرفته میشود.
تبعات غیبت از خدمت سربازی به تناسب کمتر از فرار میباشد. فرمانده هر پایگاه در صورت تقاضای سرباز وظیفه و تایید خود میتواند بخشی از اضافه خدمت پشت دفترچه سرباز را ببخشد.
نکته: افراد دارای غیبت سربازی هر سال قبل از 22 بهمن منتظر بخشش اضافات پشت دفترچه ای خود تحت عنوان عفو رهبری باشند.
بخشودگی جرائم فرار از خدمت
فرد مسئول پرونده سربازان فراری میتواند با بررسی شرایط و دلایل فراری شدن سرباز، نسبت به بخشش درصدی از جرائم مشخص شده طبق قوانین عمل نماید. وی میتواند به عنوان جایگزین حبس، در بخش مالی از یک میلیون ریال تا ده میلیون ریال و دو تا چهار ماه اضافه خدمت تعیین نماید.
لازم به ذکر است که در برخی شرایط خاص و به مناسبتهای اعلامی، جرائم فرار سربازان در صورت معرفی به یگان خود در موعد مقرر مورد بخشش واقع میشود.
خرید خدمت سربازی
قانونی که در آن افرادی که به میزان 8سال و بیشتر غیبت یا فرار داشته باشند، میتوانستند نسبت به خرید خدمت خود به ازای مبلغی مشخص اقدام نمایند. میزان مبلغ بسته به مدرک تحصیلی فرد و مازاد غیبت متفاوت میباشد.
آیا خود معرفی بهتر است؟
اگر سرباز فراری پس از دریافت برگه اخطار از سوی کلانتری محل نسبت به معرفی خود اقدام ننماید، دژبان ارگان نظامی مربوطه میتواند نسبت به بازداشت وی و معرفی به دادسرای نظامی اقدام نماید.
سوال شما
تکلیف سربازی که به علتی مشخص برای بازگشت به یگان خدمتی اقدام ننموده است، چیست؟
در این گونه موارد قاضی و مسئول پرونده با بررسی مدارک و مستندات سرباز فراری نسبت به صدور حکم اقدام می نماید. در صورتی که فرار فرد قبل از مشکل بوده و از نظر زمانی با هم تناسبی نداشته باشند، تخفیف در مجازات کم رنگتر میشود.
در صورت وجود هرگونه مشکل در زمینه های مختلف خدمت سربازی، میتوانید برای مشاوره نظام وظیفه با مشاورین راز ماندگار در ارتباط باشید.
بدون دیدگاه