انواع حافظه و تقویت آن برای جلوگیری از بی حوصلگی

آیا تا به حال به این فکر کرده اید که مطالب خوانده شده به کجا می روند و چگونه نگهداری می شوند؟
آیا می دانستید که ما انواع حافظه داریم و مطالب بر حسب اهمیت و نوعشان دسته بندی و پردازش می شوند؟

انسان در زندگی روزمره خود، از همان لحظات ابتدایی صبح که چشم خود را باز می نماید تا انتهای شب که به خواب می رود در حال به خاطر سپاری محتوا و رویدادها است. حتی می توان گفت که این عمل در حین خواب نیز صورت می پذیرد.

حافظه در یادگیری و مطالعه کتاب ها تاثیر بسزایی دارد و هرچه در راستای حراست از این بخش قدم بردارید، از کیفیت بهتری در یادآوری برخوردار خواهید بود.

در این مقاله قصد داریم به بررسی انواع حافظه بپردازیم و بیشتر درباره مغز صحبت کنیم. در صورت وجود هرگونه سوال، تا پایان مقاله با راز ماندگار همراه باشید.

 

حافظه چیست؟

حافظه در واقع توانایی مغز در اندوزش، نگه داری و یادآوری مطالب است. شما بسته به ظرفیتی که دارید مطالب را حفظ می کنید و عوامل بسیاری در آن تاثیر گذارند. مراحل بازیابی اطلاعات به وسیله حافظه در ذیل آمده است:

رمز گردانی Encoding

مغز انسان روزانه حجم زیادی از اطلاعات را دریافت می کند که تک تک این داده های دریافت شده پردازش شده و از طریق ارتباط با سایر داده ها دارای معنا و مفهوم می شوند.

اندوزش Storage

پس از آنکه اطلاعات رمزگردانی شدند، نوبت به ذخیره این داده ها می رسد. که برحسب توجه و نیاز در درجات مختلفی قرار می گیرد.

بازیابی Recall

حال زمان آن است که در مواقع نیاز و ضروری از این اطلاعات بهره ببریم. این توانایی مغز یعنی حافظه، همیشه آمادگی بازیابی اطلاعات برای بررسی و کاربرد محیطی را دارد.

هرکدام از این سه مرحله اهمیت خاص خود را دارند و ایجاد خلل و نقص در هر کدام می تواند جریان یادگیری و تفسیر محرک ها را با اختلال روبرو نماید.

 

انواع حافظه

انواع حافظه بر حسب مدت زمان نگه داری مطالب به 4 نوع تقسیم می شوند که عبارت اند از:

حافظه حسی Sensory Memory

بدن انسان در محیط زندگی دائم در حال دریافت اطلاعات و پردازش آن است. این داده ها توسط حواس های مثل دیداری، شنیداری و لامسه دریافت و چند ثانیه ابتدایی را در حافظه حسی قرار دارند. در واقع در این مرحله ادراک به وقوع می پیوندد. به عنوان مثال حلقه نوری را در نظر بگیرید که در حالت عادی فقط از ابتدای خود نور ساطع می کند، اما بعد از چرخش آن دایره ای تشکیل می شود که توسط حافظه دیداری درک شده است.

حافظه کوتاه مدت Short-Term Memory

در این نوع از انواع حافظه، برخی از اطلاعات دریافت شده در حافظه حسی بر حسب نیاز شخص مورد توجه انتخابی قرار می گیرد و به این دلیل به حافظه کوتاه مدت انتقال می یابد. میزان ماندگاری مطلب در این نوع از چند ثانیه تا چند دقیقه به طول می انجامد. حافظه کوتاه مدت دارای ظرفیت محدودی بوده و بسته به نوع محتوای ورودی مثل رقم، حروف و واژه می باشد. در اکثر موارد افراد به دلیل نقص در این حافظه اطلاعات را فراموش می کنند.

حافظه کاری Working Memory

در این نوع از انواع حافظه، بخشی است که می توان گفت جایگزین حافظه کوتاه مدت می شود و علاوه بر نگه داری موقت مطالب خاص، به پردازش آن ها از طریق توجه انتخابی می پردازد. نظرات در رابطه با این نوع از انواع حافظه متفاوت می باشد. و عده ای حافظه کاری یا فعال را متفاوت از کوتاه مدت می دانند.

حافظه بلند مدت Long-Term Memory

در این نوع از انواع حافظه اگر دقت کرده باشید ممکن است حتی بعد چند ماه که از امتحان می گذرد مطالب در ذهنتان باقی مانده است. برخی از اطلاعات که مورد نیاز می باشد با توجه و تمرین به حافظه بلند مدت منتقل می شوند که از چند روز تا چند سال ماندگاری دارد و دارای ظرفیت نامحدودی است. دلیل این بقا، ایجاد اتصالات نورونی و مسیرهای انتقال دهنده پیام دائمی می باشد.

 

روش های تقویت حافظه

به دلیل اهمیت انواع حافظه نیاز است که انواع حافظه تقویت شوند تا در مواقعی مثل سال کنکور و یا ایام امتحانات دچار مشکلاتی نظیر متوجه نشدن مطالب نشویم.

1. خواب مناسب

   کم خوابی و یا پرخوابی هردو تاثیرات نامناسبی بر مغز می گذارند و خستگی و بی حالی را برای بدن به وجود می آورند که در فرآیند درایفت و پردازش اطلاعات اختلال ایجاد می نماید.

2. تغییر شیوه مطالعه

   این روش در تقویت انواع حافظه سبب ایجاد مسیرهای انتقال پیام جدید می گردد. و از ایجاد یکنواختی و خوگیری با شرایط جلوگیری می کند و حجم حافظه را افزایش می دهد. به عنوان مثال علاوه بر تغییرات درسی مثل محیط درس، اگر تا کنون با دست راست خود می زدید اکنون از دست چپ خود کمک بگیرید.

3. دشوارتر، توجه بیشتر

   هر چه با مطالب دشوارتر مواجه می شوید، تمرکز و توجه خود به آن را زیادتر کنید. این امر موجب آشنایی و ادراک تدریجی موضع می شود.

4. معلم شوید

   سعی کنید مطالبی که آموخته و در حافظه خود دارید به دیگران آموزش دهید. در تقویت انواع حافظه بخصوص حافظه بلند مدت کاربردی است.

5. ترکیبی بخوانید

   سعی کنید بین مطالب جدید یادگیری شده و مطالب قبلی که در ذهن دارید ارتباط معنی داری برقرار کنید. در این روش به دلیل حضور مطلب قبلی، مقدمات یادآوری مطلب جدید فراهم می شود.

6. تصویرسازی

   از موثرترین روش ها در تقویت انواع حافظه تصویرسازی می باشد. در این روش برای مطلب خوانده شده تصویر یا عکس خاصی همانندسازی می کنید. این عمل درک مطلب و هدف را برای ذهن بسیار آسان تر می کند.

7. تفکیک اطلاعات

   در این روش از تقویت انواع حافظه، باید از مطالعه متفرقه بپرهیزید و در زمان خاصی کتاب مشخصی مطالعه کنید. به عنوان مثال در حین مطالعه درس عربی به یک باره به سراغ فیزیک نروید. به طور کلامی و یا نوشتاری مطالب را در دسته های مشخص قرار دهید.

8. تنوع برنامه ریزی در مطالعات

   در برنامه ریزی خود یک روز را فقط به یک یا دو کتاب اختصاص ندهید. این عمل به مرور سبب خستگی و زده شدن شما از آن کتاب ها و عقب ماندگی در برخی دروس می شود. برای جلوگیری از یکنواختی بین 5-3 کتاب در برنامه خود داشته باشید.

نکته: علاوه بر مطالب ذکر شده می توانید از انواع میوه ها مثل انگور، انار، انجیر و سیب و گیاهانی مثل آووکادو، کلم برکلی، کرفس و… برای تقویت انواع حافظه بهره ببرید.

در این مقاله به بررسی انواع حافظه و مواردی برای تقویت آن پرداختیم. در صورت وجود هر گونه مشکل و سوال می توانید جهت مشاوره تحصیلی با مشاورین راز ماندگار در ارتباط باشید.