وسوسه مصرف مواد مخدر و چگونگی مقابله با آن

اولین چیزی که دانستن آن در این مقاله لازم می باشد این است که اغلب افراد زمانی وسوسه مصرف مواد مخدر را پیدا می کنند که به لحاظ روانی یا جسمانی در وضعیت مناسبی نبوده اند. در واقع عدم تعادل در این دو بعد بر انتخاب درست، منطقی و کارآمد شخص تاثیر بسزایی دارد. لذا در ارتباط بودن با متخصصان و افراد ماهر در این زمینه یا هر زمینه دیگری بسیار می تواند کمک کننده باشد.

حالت وسوسه هم برای افراد سالمی که تاکنون مصرفی نداشته اند ایجاد می شود، هم برای بیمارانی که مراحل ترک را می گذرانند و حتی برای کسانی که در حال مصرف هستند.

خب دو گروه آخر به دلیل تجربه و وابستگی، بیشتر در معرض این حالت می باشند. در حالی که گروه اول به دلیل مشکلات و شرایطی که ذکر شد و افزون بر آن باورهای غلط و همچنین راهنمایی دوستان نامناسب، در این باتلاق به دام می افتند.

در این مقاله به بررسی وسوسه مصرف مواد مخدر خواهیم پرداخت. در صورت وجود هرگونه سوال تا پایان مقاله با راز ماندگار همراه باشید.

وسوسه چیست و چگونه با آن مقابله نماییم؟

وسوسه به مصرف مواد مخدر، حالتی روانی است که فرد در آن اشتیاق خاصی برای انجام رفتاری حتی مخرب دارد و در برخی موارد شخص کنترل و اراده ای از خود ندارد. این حالت به دفعات متعددی در مبتلایان به مواد مخدر دیده می شود و هر بار برای تجربه حالات سرخوشی قبل گرایش زیادی پیدا می کنند.

مبتلایان دیگری که تصمیم به ترک گرفته اند به دلیل بروز علائم ترک (که موقتی و بسته به نوع مواد بازه نهایتا 3-1 هفته ای را می گیرد)، برای کاهش آن از احتمال لغزش و وسوسه زیادی برخوردار می شوند. لذا این برهه زمانی برای کسانی که در مراحل درمانی هستند بسیار حساس و نیازمند مراقبت است.

همه دچار هوس و وسوسه مصرف مواد مخدر می شویم!

مردم با توجه به شخصیت و فعالیت های خاصی که روزانه انجام می دهند، وسوسه انجام کارهای مختلفی به ذهن‌شان می آید. شخصی که پشت چراغ قرمز ایستاده، در نبود افسر پلیس وسوسه رد کردن چراغ قرمز به سرش میزند. شخص دیگری که در رژیم غذایی به سر می برد، با دیدن غذایی خوشمزه، هوس خوردن غذا و شکستن رژیم را می کند.

به همین دلیل افراد در زمینه های متفاوت باید نحوه کنترل هوس را بدانند. بخصوص در بیماران اعتیاد که مراحل ترک را می گذرانند. و از شدت کشش بسیار زیادی رنج می برند.

نکته: نباید از وسوسه ترسید. باید دانست که کنترل هوس کاری دشوار اما شدنی است.

کنترل هوس به چه صورتی انجام می شود؟

همانطور که اعتیاد از زمان آغاز به تدریج عادت های خوب، خانواده، شادی، ورزش، دوستان و… را از ما گرفت، اکنون نیز باید به تدریج برعکس این مورد عمل کرده و کم کم آن ها را بازگردانیم.

دوری از یادآورها

یکی از مهم ترین موارد در کنترل هوس که معمولا در امر فراموشی و کاهش درگیری ذهن به موضوع توصیه می شود، پرهیز از مکان ها و اشخاصی است که تداعی کننده مواد مخدر و مصرف هستند.

اگر در بخش مشخصی از خانه به مصرف می پرداختید، مدت زیادی از آنجا فاصله بگیرید. اگر با اشخاص خاصی مواد مصرف می کردید، ارتباطات خود را با ان ها قطع کنید.

 

 

 

فعالیت بدنی

ورزش، خانه تکانی بدنی است که قبلا فعالیتی نداشته و گرد و غبار تمام آن را فرا گرفته است. خود را به ورزشی با فعالیت بدنی مثل فوتبال، پیاده روی، بدنسازی و… مشغول کنید. با انجام فعالیت فیزیکی بدن به طور طبیعی اندروفین را ترشح می نماید. این هورمون سبب کاهش علائم ترک می گردد.

نکته: ورزش باید جزء ثابت برنامه روزانه فرد جهت کنترل هوس باشد.

جایگزینی

اهداف جدیدی بجای مصرف مواد مخدر برای خود تعیین کنید. و برنامه رسیدن به آن‌ها را تنظیم نمایید. ذهن را معطوف به هدف های جدید خود کنید تا کمتر متوجه وسوسه شوید.

سعی کنید این اهداف در دو دسته کوتاه و بلند مدت قرار داشته باشند. و از تعیین فقط اهدافی که در بازه زمانی بلندتری بدان دست می یابید خودداری کنید. با رسیدن به اهداف در بازه های زمانی کوتاه مدت، انگیزه بیشتری خواهید داشت.

باورهای مثبت

بیمار باید نسبت به خود و فعالیتی که در حال انجام آن است باور مثبتی داشته باشد. فرد باید باور داشته باشد که قدرت کافی برای کنترل هوس برای مصرف دوباره مواد مخدر را دارد. بیمار باید چرخه موقعیت، فکر، احساس و رفتار را مورد توجه قرار دهد.

مرحله اول موقعیت در ابتدا ذکر گردید. در مرحله فکر، فرد باید افکاری مثبت و کارآمد مثل “من می‌تونم این غول رو شکست بدم” داشته باشد تا احساسی از امید و انگیزه در او شکل گیرد. و در مرحله رفتار موارد ذکر شده را با انرژی بیشتری انجام دهد.

در این مورد بیمار می تواند از خودگویی استفاده کرده و با زیر لب زمزمه کردن جملاتی مثل “من در برابر وسوسه ام مقاومت می کنم و میدونم میتونم” می تواند تاثیر مثبت بسزایی روی خود بگذارد.

 

بیان احساسات و افکار

شخص نباید احساس کند که در این مسیر تنهاست. بلکه خانواده و مشاور پا به پای او در حال مبارزه با اعتیاد هستند. این عمل موجب می شود که فرد نگاه غیرمنطقی خود را به وسوسه و فکر مصرف، تغییر دهد. با بازگو کردن مسئله، در فرد احساس آرامشی به جهت همدلی دیگران شکل می گیرد.

بیماران هم چنین می توانند هنگامی که احساس و فکری در ذهنشان شکل گرفت، با سوالات زیر به بررسی آن بپردازند:

-اکنون چه کاری برای رفع آن می توانم انجام دهم؟
-اگر دوباره مصرف کنم به چه دورانی باز خواهم گشت؟
-خوشی های جدیدی مثل خانواده که به دست آورده ام با چه چیزی جابجا خواهد شد؟

علاوه بر موارد ذکر شده برای کنترل هوس ، ارتباط برقرار نمودن فرد با معنویات و خدا تا حد زیادی در مقاومت موثر است. در این مورد شخص خود را به جایی از دنیای پهناور هستی متصل می بیند. و سردرگم در این جهان نمی باشد. هیچ گاه تنها نبوده و همیشه می تواند با خدای خود صحبت نماید.

انگیزه

از جمله عوامل مهمی که در مقابله با این میل شدید می توان انجام داد، ایجاد انگیزه و انگیزه داشتن است. افراد در این بخش به 4 دسته تقسیم می شوند:

• دسته اول
  هیچ انگیزه و هدفی برای ترک اعتیاد نداشته و هیچ فکری برای آن نمی نکنند و به اجبار به درمان اقدام نموده اند و یا حتی از خود مقاومت نشان دهند.
• دسته دوم
  به سودی که از ترک اعتیاد به دست می آید می اندیشند. اما ممکن است هنوز اقدامی برای درمان نکرده باشد.
• دسته سوم
  اقداماتی انجام داده و با متخصصان این زمینه مشورت می کند ولی توصیه های شما را زیاد جدی نمی گیرد.
• دسته چهارم
  بیمار سرانجام تصمیم به ترک گرفته و فرآیند درمانی را شروع می کند که بزرگترین چالش در این بخش جلوگیری از عود اعتیاد است.

درمانگر و متخصص بایستی توجه داشته باشند که به بیمار کدام یک از این دسته ها برخورد دارند زیرا دستورالعمل هرکدام متفاوت می باشد.

 

نحوه برخورد والدین با گرایش و وسوسه فرزندشان

در ابتدا خانواده بایستی مرزبندی خود را مشخص نماید و اعتماد موجود در رابطه را با چک و بازرسی نمودن های بیش از حد به خطر نیندازد و در مقابل دادن فضای زیاد و عدم پیگیری نیز بی فایده است.

لذا در این زمان درمانگر به والدین کمک می کند که خود را در زاویه مناسبی نسبت به رفتار مخرب فرزند قرار دهند. ایجاد اعتماد و رابطه خوب حتی با سایر افراد فامیل در گرایش فرد به درمان و جلوگیری از وسوسه بسیار امیدبخش است.

نکته: با توجه به این گفته علاوه بر درمان داروئی بیمار، از جلسات مشاوره و روان درمانی نیز هم برای بیمار و هم برای خانواده وی بهره برده می شود.

دانشگاه ییل و برنامه کنترل وسوسه بازگشت مصرف

دانشگاه ییل (Yale) از قدیمی ترین و معتبرترین دانشگاه ها در شمال شرق آمریکا می باشد. در این دانشگاه روانپزشکان براساس یافته های به دست آمده برنامه ای طراحی نموده اند که بیمار بر حسب آن می تواند وسوسه خود را کنترل نماید.

طبق گفته های دکتر کارول روانپزشک و استاد دانشگاه ییل، در این برنامه آموزشی که بیشتر آن عکس و فیلم است موقعیت های مختلفی از تحت فشار قرار گرفتن فرد به نمایش گذاشته می شود و رفتار و واکنش مناسبی که شخص در این موقعیت ها از خود می تواند نشان دهد موازی با موقعیت ها آموزش داده می شود.

نظیر مهارت نه گفتن و یا مصمم بودن. سرانجام نتایج به شخص نشان داده شده و چگونگی رفتار مناسب را یاد می گیرد.

دکتر کارول بر این موضوع که اعتیاد فکر، بدن، رفتار و حتی مغز را تحت تاثیر قرار می دهد اشاره کرده و لازمه آن را بهره بردن از درمان های رفتاری مختلف می داند.

ما با اعتیاد به دنیا نمی آییم بلکه آن را یاد می گیریم. در ادامه بدن به دلیل تاثیرات گرفته شده، آن را به عنوان یک سبک زندگی انتخاب می کند.

یکی از اهداف این برنامه طراحی شده، زدودن و از بین بردن بخش های رفتاری مرتبط با وسوسه و اعتیاد است. در این برنامه و تحقیق اعتیاد به عنوان یک رفتار یادگرفتنی در نظر گرفته شده که شخص می تواند این رفتار را تغییر دهد.

نکته: بسیاری از مردم تصور می کنند که مبتلایان به اعتیاد کسانی هستند که کنار جوی آب نشسته و یا در خیابان ها می خوابند. در حالی این گروه فقط 10% را تشکیل داده و 90% از این گروه در کنار ما و در خانه زندگی می کنند.

در این مقاله به بررسی وسوسه و عوامل موثر و برخی راهکارها پرداختیم. در صورت وجود هرگونه مشکل و سوال در زمینه اعتیاد و مصرف مواد مخدر توسط هرکدام از اعضای خانواده می توانید جهت مشاوره اعتیاد با مشاوران راز ماندگار در ارتباط باشید.