مشاوره کودک از جمله خدمات روانشناسی برای کودکان و نوجوانان است. مشاوران کودک در واقع سعی می‌کنند به درمان اختلالات دوران کودکی بپردازند و آن‌ها را بر طرف نمایند. بسیاری از آنان در راستای تربیت فرزند به والدین کودکان، آموزش می‌دهند تا سلامت روان کودکان تامین گردد.
یکی از وظایف عمده مشاوره روانشناسی کودک، این است که به کودکان کمک کنند تا با احساسات‌شان که گاها متضاد یکدیگرند سازگار شوند. مشکلات‌شان را درک کنند و مهارت‌های مقابله با آن را بیاموزند تا بتوانند در موقع لزوم، تصمیم درستی بگیرند.
کارهایی که در مشاوره روانشناسی کودک انجام می‌شود
از طرف دیگر مشاوره روانشناسی کودک، بر آن است تا با والدین جلساتی را برگزار کند و آن‌ها را از مسایل کودکان آگاه، و روش‌هایی مناسب جهت حل اختلالات رفتاری آن‌ها، ارایه دهد.
مشاوره روانشناسی کودک در زمینه‌های مختلفی انجام می‌شود. از جمله: آموزش مهارت‌های زندگی به کودکان، کنار آمدن با یک فقدان و یا غم بزرگ مثل از دست دادن یکی از والدین، تربیت جنسی کودکان، حل افسردگی و اضطراب در آن‌ها و حل اختلالات رفتاری و عصبی و بیماری‌های ژنتیکی.
گفتنی است تربیت کودکان از لحظات اولیه تولدشان آغاز می‌شود و والدین در همان بدو امر، ممکن است با مشکلات و چالش‌هایی مواجه شوند. از این رو وجود مشاوره روانشناسی کودک، اهمیت می‌یابد. وی در کنار والدین قرار می‌گیرد و ضمن همدردی با آن دو، سعی در حل مشکل فرزندشان دارد.
آگاهی از نیازهای کوک به کمک روانشناس کودک
در واقع، بهترین شیوه فرزندپروری، آگاهی از نیازهای کودک و سلامت روان او از نکاتی است که مشاوره روانشناس کودک به آن اشراف داشته و والدین را نسبت به این مسایل مهم، آگاه می‌سازد.
طبق نظر بهترین مشاوره روانشناس کودکان، هیچ کودک و والدینی از همه نظر، کامل نیستند. به همین جهت ممکن است والدین با رفتاری از سوی فرزندشان مواجه شوند که ندانند نسبت به آن رفتار باید چگونه برخوردی داشته باشند. در این هنگام هر گونه برخورد و واکنش سطحی و اشتباه از سمت پدر یا مادر، باعث بروز مشکلات جدی در برخورد والدین و کودک می‌شود لذا مشاوره روانشناس کودک، والدین را از این مسایل و تنش‌ها آگاه و به آنان راه حل مناسب را آموزش می‌دهد.
رفتاردرمانی کودکان
رفتار درمانی، واژه‌ای است که برای انواع اختلالات رفتاری و روانی به کار می‌رود. متخصص رفتاردرمانی به دنبال شناخت رفتارهای مخرب در فرد است و برای حل آن‌ها به وی کمک می‌کند.
متخصص رفتاردرمانی معتقد است که رفتارهای انسان، آموخته شده‌اند؛ پس قابل تغییرند. لذا به حل مشکلات و اختلالات رفتاری در کودکان می‌پردازد و با آموزش‌های مناسب به والدین و کودک در صدد رفع مشکل آن‌ها با استفاده از تکنیک‌های رفتاردرمانی، بر می‌آید.
مشاوره کودکان دبستانی
پایه شخصیتی افراد، در کودکی گذاشته می‌شود و چنان‌چه مشکل یا اختلالی در این برهه از زمان برای فرد، شکل بگیرد و نادیده انگاشته شود، در بزرگسالی به اوج می‌رسد و گرفتاری‌هایی برای فرد و جامعه ایجاد خواهد نمود. بسیاری از اختلالات رفتاری در دوران دبستان، که در واقع اولین حضور اجتماعی کودک است دیده می‌شود. بنابراین وجود یک مشاوره کودک در دبستان ضروررت دارد.
مشاوره کودکان دبستانی تنها به رفع مشکلات شخصیتی کودکان، محدود نمی‌شود و مشاوره کودکان در این دوران، به خدمات تحصیلی و یادگیری نیز می‌پردازد.
روانشناسان رشد کودک معتقدند در هر دورانی از رشد و تحول شخصیت، بحران‌های خاصی وجود دارد که حل این بحران‌ها در آن برهه از زندگی فرد، ضروری است وگرنه تبدیل به بحرانی بزرگ در دورانی دیگر از رشد می‌شود.
پیاژه می‌گوید: کودکان تا سنین دبستان، در مرحله پیش عملیاتی رشد، قرار دارند. در این مرحله، کودک، خودمحور است و تنها اولویت را خودش می‌داند. یکی از دلایل این نوع تفکر کودک، تک فرزندی است. لذا چنین کودکی به زودی و در اولین گام از حضور اجتماعی‌اش در دبستان، در برخورد با همکلاسان و همسالانش دچار مشکل می‌شود. مشاوره کودک ابتدایی، با استفاده از بازی‌های گروهی و شرکت دادن کودک در انواع فعالیت‌های اجتماعی، سعی در حل این مشکل دارد.
مشکلات تحصیلی در سال‌های ابتدایی تحصیل نیز از دیگر مسایل و مشکلات کودک در دوران ابتدایی است که از آن به عنوان اختلالات یادگیری یاد می‌شود.
اختلالات یادگیری در دوران ابتدایی که مشاوره کودک، سعی بر حل آن دارد خود به 2 دسته تقسیم می‌شود. اختلالات یادگیری خواندن و اختلالات یادگیری نوشتن. لذا وجود یک مشاوره کودک دبستانی برای حل این مشکلات ضرورت دارد.
همچنین عدم علاقمندی به درس خواندن و از همه مهم‌تر بحران ورود به نوجوانی که در کودکان پایه ششم دیده می‌شود نیز از مشکلات عمده کودکان در این سنین است که با حضور مشاوره کودک، باید حل و فصل شود و به دوران‌های دیگر زندگی، تسری نیابد.
مشکلات عمده و رایج رفتاری در کودکان
- مکیدن انگشت
- ناخن جویدن
- لجبازی کردن
- دروغگویی
- خجالتی بودن
- پرخاشگری
- بهانه‌گیری و نق زدن
- کودک آب زیرکاه
- کودک دزد
متخصص رفتاردرمانی کودکان، معمولا با مشکلاتی که در بالا برشمرده شد، مواجه است. برای نمونه، کودک آب زیرکاه به کودکی گفته می‌شود که تمایل به بدگویی از دیگران دارد. او درباره خواهر و برادر و یا دوستانش به راحتی بدگویی می‌کند و از این‌که شرایط تنبیه برای دیگران را فراهم کند لذت می‌برد. او در ظاهر کاملا مظلوم نمایی می‌کند.
حل معضل این کودک برای متخصص رفتاردرمانی کودکان، بسیار حایز اهمیت است چرا که چنین کودکی با ادامه روندی که در پیش گرفته‌است در آینده به فردی بزهکار تبدیل می‌شود که آزار دیگران برایش امری موجه و لذت بخش است و در واقع متخصص رفتاردرمانی کودک، وی را از تبدیل شدن به چنین فردی در آینده باز می‌دارد.
از نظر متخصص رفتاردرمانی کودکان، این کودک دچار فقر عاطفی است و عدم موفقیت در برابر همسالان، او را آزار داده‌است. یک متخصص رفتاردرمانگر می‌تواند از والدین بخواهد که با تحسین رفتارهای خوب کودک و ارایه تکالیف در حد توان و استعداد وی، به او مسئولیت‌هایی بدهند تا از هر گونه رفتار پنهانکارانه و خرابکارانه از سمت کودک جلوگیری شود.
یکی دیگر از اختلالات رفتاری کودکان، دزدی است. متخصص رفتاردرمانی کودکان، با کودکی مواجه می‌شود که هم دزدی می‌کند و هم گناه خود پنهان و گاهی آن را به گردن دیگران می‌اندازد. این کودک به حقوق دیگران احترام نمی‌گذارد و یک مشاور متخصص رفتاردرمانی می‌تواند با تکنیک‌هایی که آموخته، این مساله را حل نماید.
روانشناسی تربیتی کودکان و نوجوانان
روانشناسی تربیتی کودکان و نوجوانان، شاخه‌ای از علم روانشناسی است که به مطالعه آموزش و تعلیم و تربیت رفتاری، شناختی، هوش اجتماعی و تربیت جنسی در کودکان و نوجوانان می‌پردازد و سعی می‌کند بحران‌های دوران بلوغ و مسایل مربوط به یادگیری را در کودک و نوجوان، حل و رفع نماید.
مشاوره روانشناسی کودک حضوری، تلفنی، آنلاین
یکی از مشکلات والدین، یافتن مشاور و روانشناس با تجربه‌ای است که هم دسترسی به وی آسان باشد و هم هزینه‌های کمتری را به آن‌ها تحمیل نماید. این دغدغه‌ها سبب می‌شود که گاها برای حل مشکلات فرزندانشان، به مشاوره روانشناس کودک، به طور حضوری، مراجعه نکنند و یا خود دست به درمان کودکشان بزنند که در هر صورت آسیب‌هایی را به خود، کودک، روابط خانوادگی و تعاملاتشان وارد خواهند نمود.
در همین راستا بسیاری از مشاوران و روانشناسان و متخصصان رفتار درمانی کودکان بر آن شده‌اند تا خدماتشان را به صورت آنلاین و یا تلفنی ارایه نمایند.
کلینیک‌های بسیاری در تهران و شهرستان‌ها بدین منظور خدماتشان را گسترش داده‌اند.
یکی از مراکز عمده مشاور کودک و روان‌پزشکان کودک و نوجوان، مرکز مشاوره کودک« »است که هم حضوری و هم به صورت تلفنی و آنلاین، به خدمات مشاوره روانشناسی کودک می‌پردازد.
همچنین کلینیک « » که جمعی از بهترین مشاوران رواشناسی کودکان و بهترین متخصصان و فوق تخصص روانپزشک کودکان در تهران را، به صورت یک‌جا در کنار هم قرار داده‌است تا پاسخگوی سوالات و مسایل کودکان و نوجوانان باشند.
از دیگر اقدامات در این زمینه تهیه و تدوین کتاب مشاوره کودک است که به والدین و مشاوران کودک، در برخورد صحیح با کودک کمک خواهد نمود.
بنابر آنچه گفته شد مسایل و تنش‌هایی که برای کودکان به وجود می‌آیند در ابتدای امر به راحتی قابل حل هستند و نباید اجازه داد این مسایل کوچک در آینده تبدیل به چالش‌هایی بزرگ و غیر قابل حل شوند و از همین ابتدا، برای حل بحران آنان اقدام نمود. در این زمینه باید از مشاوره روانشناسی کودک، متخصص رفتاردرمانی کودکان، روانشناس کودک و یا از متخصصین روانپزشکی‌کمک گرفت.
بدون دیدگاه