5 راهکار برای افزایش و تقویت حس کنجکاوی

باید بدانیم که ما با یک کنجکاوی ذاتی به دنیا می آییم و میتوانیم تقویت حس کنجکاوی داشته باشیم. این میل باطنی به یادگیری و کسب اطلاعات می تواند در موقعیت هایی که عدم اطمینان و تردید داریم به ما کمک کند .

پژوهش ها نشان می دهند که، کنجکاوی ذاتی ما در مواقعی که می خواهیم تغییر کنیم نیز مهم است.

نکته های کلیدی این مقاله:

• باور این عقیده که عبور از وضعیت فراگیر(همه گیری ویروس کرونا) ، به زندگی عادی ، مملو از بلا تکلیفی و سردرگمی ست وعاملی بر اضطراب است .
• پرورش عمدی کنجکاوی در مورد احساسات ، ترس ها و تجربیات می تواند به فرد کمک کند تا اضطراب را درباره تغییر قریب الوقوع و ناشناخته مدیریت کند .
• پرسش آزاد از خود و دیگران ، مشاهده احساسات ، بدون قضاوت و احترام به نیازهای همه می تواند به کنجکاوی فرد کمک کند .

 

 

یکی از مراجعان در یک جلسه درمانی اخیرا مطرح کرد ” من نگران بازگشت زندگی به وضعیت عادی و طبیعی هستم ” ” من عادت کردم که مردم را در فضای مجازی ببینم یا به آن ها پیام بدهم ، واقعا الان نمی دونم چطوری شخصا به شکل حضوری با کسی صحبت کنم .”

مراجع دیگری می گفت : ” من آمادگی لازم، برای اینکه بار دیگه دوستانم را ببینم را دارم اما برای رفتن به مترو و یا به دفتر کارم آمادگی ندارم .

مراجع بعدی بیان می کرد : من واقعا مطمئن نیستم که باز هم می تونم گاه گاهی صحبتی حضوری با مردم  داشته باشم چون احساس خجالت می کنم .نمی دونم باید به کجا نگاه کنم ، آیا به چشمان آنها نگاه کنم ؟ یا دست آنها ؟ آیا می توانم به کل بدنشون نگاه کنم ؟  . ”

مراجع دیگری در طول مدت همه گیری کرونا کار جدیدی را  شروع کرده بود و می گفت ” من برای اولین مرتبه وارد محیط جدید کارم می شوم و در زندگی واقعی مردم را می بینم ، واقعا هیچکدام از آن افراد را نمی شناسم . کلا هیچ چیز در مورد دفتر، ساختمان   و فضای کارم نمی دونم ، احساسم درست مثل روزهای اول رفتن به مدرسه است .”

در حالی که خستگی و بیحالی فراگیر و اضطراب در مورد مبتلا شدن به ویروس کرونا تا حدی کم شده ، یک سری نگرانی ها و استرس هایی برای مقابله با آن داریم .   و اغلب این نگرانی ها می توانند تحت عنوان عدم اطمینان طبقه بندی شوند . طبقه بندی به شکل کوچک یا بزرگ ، ما به آسانی نمی دانیم که با چه چیزی روبرو هستیم یا از اینجا به کجا می رسیم .

واقعیتی است که وقتی در موردی نمی دانیم این ندانستن موجب اضطراب در ما می شود وقتی در مسئله ای بلاتکلیف می شویم و نمی دانیم چه کاری باید انجام دهیم ؟ چکار باید انجام دهیم که درست باشد ؟ تحقیقات به ما می گوید که یک راه حل مهم برای ندانستن ، این است که کنجکاوی خود را ادامه دهیم .

کنجکاوی از کجا ناشی می شود :

کنجکاوی ” داشتن میل شدید به یادگیری یا دانستن چیزی ” بدون اینکه به داشتن  اطلاعات در آن مورد نیاز باشد . پژوهش ها به ما می گویند که کنجکاوی ” یک شکل خاصی از جستجو کردن اطلاعات  ” است که ناشی از انگیزه داخلی می شود و از درونمان بر می خیزد .

این انگیزه و هل دادن و فشار از درون مهم است و این نشاندهنده این است که ما با یک میل ذاتی و فطری برای یاد گرفتن به دنیا آمده ایم . یقینا ،این تجربه می تواند با توجه به تجربیاتی که در جهان وجود دارد بیشتر شود و یا آسیب ببیند ، مثلا آموزگاری که کنجکاوی کودک را ترغیب  و یا  دلسرد می کند .

اما در حقیقت در همان مکانی که این سوال برای ما ایجاد شده دارد به ما این پیام را مخابره می کند که از همین نقطه شروع کن این مبدا آغاز کنجکاوی توست .

گاهی اوقات آموزش و یادگیری با کنجکاوی تداخل پیدا می کند و می توان گفت که این تداخل بسیار مضر است . چون تحقیقات همچنین نشان داده که نه تنها کنجکاوی برای یادگیری یک اصل و پایه به حساب می آید بلکه منجر به افزایش حافظه نیز می شود .

به عبارت دیگر وقتی کنجکاوی ما تحریک می شود ، ما بهتر و بیشتر تمایل به یادآوری چیزی را داریم که نسبت به آن کنجکاو بودیم نه آن موردی که برای ما فرقی نمی کرد .

نکته مهم دیگر این است که وقتی که ما با یک تجربه جدید ، مواجه می شویم کنجکاوی در آن زمینه یک پاسخ کاملا طبیعی و عادی بشمار می رود . بطور مثال کودکانی که تازه  شروع به راه رفتن کرده اند و توله سگ ها بلافاصله وقتی در محیط های جدید ، افراد جدید و موقعیت های جدید  قرار می گیرند ، شروع به کاوش و بررسی می کنند .

اما اگر فرضاً پوزه توله سگ کوچک اغلب توسط گربه قدیمی خانواده خراشیده شود ، یا کودکی مرتبا به خاطر نداشتن جواب درست در کلاس درس توسط معلم مورد خجالت واقع شده باشد آنها به مرحله ای می رسند که کنجکاوی خود را فراموش می کنند .

تقریبا همه چیز در طبیعت می تواند برانگیزاننده حس کنجکاوی ما باشد ،اما بهتر است که احتیاط کنیم ، به عنوان مثال ، جستجو کردن درزمانی که در یک غار تاریک و یا شروع یک کار جدید و یا جایی که نمی دانید خطراتی پبش رو دارید باید با احتیاط انجام شود .

اما اگر بتوانید  کنجکاوی خود را با احتیاط و در نظر گرفتن جوانب مختلف در هم آمیخته کنید شما می توانید چیزهایی که برای خودتان معلوم نیست مدیریت کنید و تغییراتی در راه هایی که نوآوری محسوب می شود و موثر است ایجاد کنید و در نتیجه  با محیط تطابق کنید و حتی لذت ببرید.

چگونگی تقویت حس کنجکاوی؟

هنگامی که تصمیم به توسعه و افزایش کنجکاوی خود می گیرید ،باید بدانید که کار سختی نیست . شما می توانید به آسانی این سه عقیده اساسی را به خودتان یادآوری کنید :

تقویت حس کنجکاوی: 1. در شگفت شدن

هر چقدر نسبت به چیزی بیشتر متعجب شوید ، کنجکاوی خود را بیشتر درگیر می کنید . نکته مهمی که در اینجا لازم است مد نظر قرار بدهید این است که حتما نباید پاسخی برای سوالات خود داشته باشید.

کودکان درباره جهان اطراف خود سوال می کنند ” چرا آسمان آبی است ؟ ” و یا ” زمان به چه شکل کار می کند ؟ ” نه به این علت که آنها به دنبال پاسخ دقیق و واقعی آن سوالات هستند بلکه آنها نسبت به دنیایی که در آن زندگی می کنند کنجکاو هستند .

تقویت حس کنجکاوی: 2.بحث کنید

در مورد سوالات خود با دیگران صحبت کنید آنها ممکن است پاسخی برای سوالات شما نداشته باشند اما می توانند به شما کمک کنند که ذهن خود را در رابطه با موارد احتمالی بسط و گسترش دهید . به عبارت دیگر آنها می توانند در مورد گزینه های مختلف به شما کمک کنند .

در صورتیکه ممکن است خودتان به تنهایی نتوانید به آن نقطه نظرها برسید. صحبت و مبادله افکار با دیگران دریچه ای به روی افکار جدید باز می شود و در مغزتان طوفانی ایجاد می کند .

به عنوان مثال ،  اگر ورود به دنیای شخصی برایتان مشکل است ، از دیدگاه و  نظر  دوستان ، خانواده، و آشنایان درمورد چگونگی ورود به دنیای واقعی سوال کنید .

در حقیقت هدف شما از پرسش این نیست که به شما بگویند چه کاری باید انجام دهید ( اگر چه بعضی از آنان یقینا این کاررا انجام می دهند  ) اما سوال شما باعث می شود که آنان تصور کنند که وضعیت چگونه خواهد بود یعنی به نوعی آنان را نیز به تفکر وادار می کنید که در مورد خودشان فکر کنند و تصور کنند که وقتی زمان و لحظه روبرو شدن با این واقعیت فرا رسد آنها چه می توانند انجام دهند .

 

تقویت حس کنجکاوی: 3. مشاهده کنید

خودتان را مشاهده کنید ، ببینید چه سبک و عقیده ای در مورد مسایل مختلف دارید . به روش ها و نیازهای خودتان احترام بگذارید .دقت کنید ببینید شما فردی هستید که دوست دارید کارها را با قدم های آهسته و آرام بردارید  یا هر دو پا بپرید و با سرعت بیشتری راه و ادامه بدید .

باید بدانید که در این رابطه نیازی به قضاوت نیست که کدام بهتره در حقیقت شما در حال جمع آوری اطلاعات هستید در همان زمان از خودتون بپرسید که در آن شرایط در مورد دیگران چه چیزهایی مشاهده کرده اید .

رئیس، سرپرست یا دوست صمیمی شما در رابطه با موضوع برگشت به کار به چه شکل صحبت می کنند ؟ شاید رئیس شما با شوق و ذوق در رابطه با برگشتن به سر کار صحبت می کند اما دوست شما نظر برعکس و متفاوتی دارد . شاید دوست شما راغب و مشتاق به بازگشت است اما سرپرست شما کمی مردد بنظر می رسد .

از آنها می توانید سوالات ملایم و ظریفی بپرسید ( بیاد داشته باشید که آنها هم ممکن است به نسبت شما نسبت به تغییرات مضطرب باشند ، از این رو همانند یک معلم مهربانی که می خواهد حس کنجکاوی شاگردانش را تحریک کند ، در رابطه با احساس آنها به بازگشت ، سوال کنید .

۵.احترام بگذارید :

به این نکته توجه کنید که دوستانتان ممکن است آمادگی جمع شدن در یک گروه را داشته باشند ، اما محافظه کارانه عمل می کنند . به جای اینکه در صدد ثابت کردن اینکه چه کسی درست یا اشتباه می گوید از آنها سوال کنید به عنوان مثال ” چه عاملی باعث می شود که با دور هم جمع شدن احساس امنیت کنند؟

و یا  چه چیزی باعث می شود که احساس ناامنی کنند ؟” چقدر می توانید به منبع اطلاعاتی که کسب می کنید اعتماد کنی ؟”سپس به نیازهای خودت احترام بگذار، همانطوری که انها سعی کردند که برای تو شفاف بشوند .

هر چقدر کنجکاو می شویم ، تقریبا بطور غیر ارادی نسبت به عدم اطمینان و تغییر، اضطراب کمتری پیدا می کنیم . همچنین نسبت به نیازهای خودمان و نیازها تصمیمات افرادی که متفاوت از ما هستند احترام بیشتری قائل می شویم .

در اینجا نکته ای است که در رابطه با کنجکاوی می توان گفت و اینکه احترام به کمبودها و احتیاجات خود و همچنین احترام به کاستی ها و احتیاجات دیگران .بنابر این اگر در رابطه با افزایش کنجکاوی نیاز به راهکارهای بیشتر و موثرتری دارید می توانید با مشاوره روان شناسی مرکز راز ماندگار از پیشنهادات روان شناسان متخصص و با تجربه استفاده کنید.