یکی از دلایلی که اغلب ما انسان ها را دچار مشکلات و مسائل می نماید، بی اطلاعی و عدم شناخت کافی است. شخصی که در زمان وقوع حادثه طبیعی مانند زلزله از خود بیخود شده و عکس العمل های ناهنجار و آسیبب زا از خود نشان می دهد، دچار مشکلات بیشتری نسبت به شخص آگاه می شود. همین شناخت، در رابطه با اعتیاد به مواد مخدر مطرح بوده و به طور گسترده توسط پلیس مبارزه با مواد مخدر در حال انجام است.
اینکه شما شناخت کلی از موادهای مخدر داشته و عوارض و علائم و حتی دلایل گرایش به آن را بدانید، سبب آگاهی بیشتر شما و در نتیجه احتمال ناچیز شدن گرایش به مصرف می گردد.
والدینی که از علل افزایش گرایش نوجوانان و جوانان را به مواد مطلع باشند، در صدد رفع مسائل و ایجاد محیط امن خانوادگی بر می آیند.
لذا در این مقاله قصد داریم اطلاعات کلی در زمینه اعتیاد به مواد را به شما ارائه دهیم. در صورت وجود هرگونه سوال تا پایان مقاله با راز ماندگار همراه باشید.
اعتیاد چیست؟
اعتیاد یک رفتار و حالاتی مخرب و منفی است که در اثر مصرف دارو در مصرف کننده ایجاد و بعد خانوادگی، شغلی و اجتماعی وی را دستخوش صدماتی می نماید.
این حالات خوشایند سبب افزایش گرایش به مصرف دوباره در بیمار شده و در نهایت اعتیاد و وابستگی به وجود می آید. فرد بیمار برای فرار از برخی امور و مسائل و سایر دلایل، مصرف را ترجیح می دهد.
در صورتی که فقط با حل جزئی و کاذب و کوتاه مدت آن مواجه می شوند و در پشت پرده حجم وسیعی از اضطراب و افسردگی در حال انباشته شدن و فوران است.
اعتیاد پس از ایجاد و محکم نمودن جای پای خود، تمایلات شدید برای مصرف را در بیمار ایجاد می کند.
جالب است بدانید که به مرور دیگر خبری از حالات خوشایند نبوده و فرد در واقع فقط برای کاهش حالات بد مانند بدن درد، اضطراب، بی خوابی، سردرگمی و… استعمال کرده و برده اعتیاد به مواد می گردد.
علت گرایش اعتیاد به مواد مخدر
اکثریت افرادی که به اعتیاد گرایش پیدا می کنند دارای مشکلات زمینه ای هستند. این مشکلات می توانند از دعوای والدین تا برخی مسائل شخصی وسعت داشته باشند.
فردی که هر روز شاهد دعوای پدر، مادر و فضای ناآرام خانه است، احتمال گرایش به مصرف بیشتری، نسبت به فردی با زندگی عادی دارد. در واقع در این زمان مصرف مواد یا الکل جای خالی زندگی خوب را برای شخص پر می کند.
این احساس خوب است که به این رفتار استمرار می بخشد و فرد برای فراموش نمودن فقدان و مشکلات، به آن پناه می برد.
طبق آزمایشی که توسط پروفسور بروس الکساندر در زمینه اعتیاد انجام شد، این نتیجه به دست آمد که هر چه محیط مناسب و نیازهای افراد برطرف گردد، احتمال ابتلای به اعتیاد کاهش می یابد.
در نمونه انسانی این آزمایش سربازان آمریکایی در جنگ ویتنام مورد بررسی قرار گرفتند. در این جنگ حدود 20% از سربازان آمریکایی هروئین مصرف می کردند. دولت نگران این بود که با برگشت سربازان به کشور خیابان ها پر از معتاد گردد.
در حالی که 95% از سربازان بدون مراجعه به مراکز بازپروری و داشتن افسردگی، اعتیاد خود را ترک کردند. لذا اهمیت محیط و سازگاری با آن بیش از پیش مشخص شد.
هر خانواده ای که به طریقی با اعتیاد درگیر است، به راحتی نمی تواند راجبه آن صحبت کند. زیرا مسخره و تحقیر شده و با درجه بیشتری این فشار نیز به فرد بیمار وارد می شود.
آنان توسط تلویزیون، روزنامه، رسانه و مردم سرزنش شده و خود را لایق بهبودی و درمان نمی بینند. لذا اهمیت جایگزینی باور ” اعتیاد یک بیماری است ” بسیار حائز اهمیت است.
زمانی که شما دچار بیماری سرطان یا حمله قلبی می شوید، سیر درمانی دریافت می کنید تا درمان شوید. بیمار اعتیاد نیز همین گونه است. عواقبی آسیب زا برای اجتماع و مردم دارد. ولی اغلب بدون درمان رها می شوند.
در ادامه بیشتر به بحث مقاومت یا تحمل پرداخته خواهد شد.
چگونه متوجه اعتیاد به مواد مخدر شخص شویم؟
بیماران بنا به دارو و مواد مخدر مصرفی، علائم تقریبا متفاوتی از خود بروز می دهند. این تفاوت به سبب ترکیبات شیمیایی و سموم مختلف موجود در آن است. این علائم علاوه بر ظاهر، بعد روحی و روانی آنان را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. برخی از این علائم عبارت اند از:
- قرمز شدن چشم
- تیره شدن پوست
- اضطراب و احساس گرما
- تعرق زیاد بدن
- حالات سرخوشی و نامتعارف
- مکالمات و گفتارهای پراکنده
- فکر کردن به مقدمات مصرف بعدی
- وسوسه مصرف و تجربه بیشتر
- پارانویا و مشکوک شدن به دیگران
- بدبینی نسبت به اطرافیان
- نوسانات احساسات و هیجانات
- بی توجهی و بی مسئولیتی نسبت به برخی امور
- بهداشت فردی نامناسب
- عدم رسیدگی به وضعیت ظاهری
- پوسیدگی دندان
- نوسانات وزنی و در نهایت کاهش وزن
- سوء تغذیه
- عدم توانایی در حضور بلند مدت در جمع
علل اشاره شده کلی بوده و بسته به مدت و دوره مصرفی به تدریج ظاهر می شوند.
لازم به ذکر است که قبل از تشخیص اعتیاد به مواد مخدر، سایر مسائل و مشکلات از قبیل بیماری ها، اثرات داروی های تجویز شده، صدمات جسمانی، کم کاری یا پرکاری غدد مختلف و… نیاز به بررسی هستند.
علاوه بر موارد بالا که قابل مشاهده هستند، پی بردن به موارد ذیل احتمال اعتیاد به مواد را فزونی می بخشد و شخص می تواند متوجه وابستگی خود شود.
- در صورت کاهش یا عدم مصرف مواد مخدر، علائم ترک ظاهر شود.
- تحمل یا مقاومت، شرایطی است که بدن شخصی که اعتیاد به مواد دارد نسبت به حجم مصرفی قبلی مقاومت نشان می دهد. در واقع این میزان سبب تجربه حالات قبلی نمی شود. لذا بیمار مجبور به افزایش حجم مصرفی یا تکیبات مختلف می شود. اغلب حملات منجر به مرگ و اوردوزها در این برهه صورت می گیرد.
- کشش و میل پیوسته برای مصرف مواد مخدر علاوه بر تلاش های ناموفق برای کاهش یا عدم مصرف.
- ایجاد خلل در جنبه های خانوادگی، شغلی و اجتماعی بیمار
- ادامه دار بودن اعتیاد به مواد و مصرف علاوه بر اینکه عوارض مخرب آن را می داند.
افراد معتاد اغلب حداقل 3 مورد از 5 مورد اشاره شده پایانی را دارند. معتادان در درجات مختلف اعتیاد به مواد مخدر، روش ها و موادهای مختلفی را برای استعمال استفاده می نمایند.
تغییرات شخصیتی مصرف کنندگان
از نظر اجتماعی
فردی که اعتیاد به مواد مخدر پیدا نموده علاوه بر وظایف خود، نسبت به مسئولیت های اجتماعی نیز بی تفاوت می شود. مشکلات اجتماعی متاثر از شرایط آنان برایشان اهمیت چندانی نداشته و با دیگران میانه خوبی ندارند.
این افراد معمولا از اجتماع فاصله گرفته یا ناهنجاری هایی نظیر دزدی، متجاهران و… ایجاد می نمایند.
روابط با خود و دیگران
روابط این افراد با خود دارای فضایی اضطراب و افسردگی گونه است. دیگران را مسبب شرایط و اعمال خود دانسته و در مشاغل مدت کمی دوام می آورند. به احساسات و عواطف دیگران اهمیتی نمی دهند.
افراد دچار اعتیاد به مواد مخدر مدت هاست که حتی خود و فرد سر زنده گذشته را فراموش نموده اند.
از نظر شخصیتی
افرادی که اعتیاد به مواد دارند تلاش، اراده، شهامت و صبر خود را در برابر مشکلات زندگی از دست می دهند. ناامید و هدفی جز مصرف مواد مخدر ندارند.
اغلب گوشه گیر و دروغ گو و بنده مواد هستند لذا برخی از بیماران خانواده و مسئولیت های خود را رها نموده و به تفریح کاذب خود می پردازند.
تبدیل به افرادی شکاک و پرخاشگر شده و عواطف و احساسات خود را اغلب برای مواد و منقل بروز می دهد تا همسر و فزندانش.
عوارض جسمانی
بیماران از نظر جسمانی با درگیر شدن مغز و گیرنده های عصبی و همچنین ترشح نامتوازن هورمون ها، دستخوش تغییرات وسیعی می شوند.
علاوه بر آن پس از قطع مصرف جهت درمان، مواردی همچون آبریزش بینی، تعرق شدید، اضطراب، افسردگی، پرخاشگری، بی اشتهایی، استفراغ مکرر، فشار شدید در ستون فقرات، دردهای عضلانی و استخوانی، دل درد و دل پیچه و… بروز پیدا می کرد.
عوارض روانی
اعتیاد به مواد مخدر سبب عدم تعادل روانی در بیمار می شود. ضعف اراده، عدم پشتکار، شک داشتن به افراد دیگر، عزت نفس کاملا آسیب دیده که سرشار از احساس بی کفایتی و حجم زیادی احساس تنهایی است.
بعد روانی هم در صدمات و هم در درمان بخش زیادی از موفق بودن بهبودی را در بر می گیرد.
نکته: افراد بنابه مشکلات مختلف نظیر ضعف در مهارت های اجتماعی، نواقص ظاهری، مشکلات خانوادگی و… به اشتباه راه حل مصرف و اعتیاد به مواد را بر می گزینند. در صورتی که این راه حل موقت و کاذب، فقط سبب ایجاد دور باطل و افزایش مسائل می گردد.
مواد مخدر به اشکال مختلف از زمان ها دور در میان مردم رواج داشته است. اغلب از این مواد برای درمان بیماری یا برگزاری آداب و رسوم بهره برده می شد.
به مرور زمان با انجام تحقیقات بیشتر و بررسی وابستگی و عوارض آن، محدودیت هایی در مصارف و عرضه به بازار به وجود آمد. در مقابل، اقدامات قاچاقچیان پیچیده و متنوع تر از گذشته خیابان و بازار را احاطه نمود.
هر سال موادهای مختلفی مثل دراگون،کروکودیل و… در سطح جهان شروع به مصرف می شود. این مورد در کنار افزایش شمار مصرف کنندگان جای نگرانی زیادی دارد.
لذا افزایش شناخت و آگاهی جهت هدایت و راهنمایی صحیح فرزندان ضروری است. در بخش دوم مقاله به بررسی بیشتر اعتیاد به مواد مخدر خواهیم پرداخت.
تاثیرات اعتیاد به مواد مخدر بر بدن
بعد از اینکه بخش های تحت تاثیر و مراحل کرونا ویروس را تا حدودی شناختیم، اینک نوبت تاثیرات موادهای مختلف مخدر بر بدن است. در ذیل برخی از تاثیرات در راستای موضوع بحث مورد بررسی قرار گرفته است.
تسکین درد
به کرونا ویروس و دلیل جمله معتادا نمی گیرن! در این سه بخش دقت کنید. از مواد مخدر در زمان های قدیم در امور پزشکی و جراحی برای تسکین درد و بیهوشی بهره برده می شد. البته اکنون نیز این عمل با نظارت دقیق اتفاق می افتد.
آستانه تحمل درد امصرف کنندگان مواد کاهش می یابد لذا دفعات بعد در صورت افسردگی، اضطراب، بدن درد و… دوباره به مصرف روی می آورند. که البته سبب ایجاد مقاومت بدن در صورت تدام مصرف می شود.
کاهش اختلالات گوارشی
افراد مبتلا به مصرف مواد مخدر نوسانات وزنی و اشتهایی زیادی را تجربه می نمایند. اغلب از سوء تغذیه و وزن کم رنج می برند. این عمل سبب ضعف جسمانی و تداخل در دستگاه گوارشی می شود که به دلیل مصرف مواد فرد آگاهی بر شرایط ندارد.
رفع خستگی و ضعف
مصرف مواد مخدر سبب افزایش ناگهانی هورمون هایی نظیر دوپامین، آدرنالین، سروتونین و… می شود. این مواد انرژی زیادی به بدن می دهد اما فراتر از توان از آن کار می کشد. لذا هرچند برای رفع خستگی استعمال کرده اید، اما بعد از اتمام اثر مواد مخدر، با حجم شدیدی از خستگی مواجه می شوید.
دلایل گرایش به اعتیاد مواد مخدر چیست؟
افراد بنابه دلایل مختلف و گاها مشترکی به اعتیاد به مواد مخدر گرایش پیدا می کنند. این عوامل به دو دسته درونی و بیرونی تقسیم می شوند. باورهای غلط و اشتباه یکی از دلایل گرایش است. در ذیل به برخی از موارد اشاره شده است.
دوستان ناسالم
افراد در مراحل مختلف زندگی خود با اشخاص متفاوتی آشنا می شود. این روابط با برخی طولانی تر و صمیمی تر می گردد. بخشی از این اشخاص دارای رفتار و عادات مخربی بوده و واسطه ای برای میل فرد می شوند.
محیط و جمع های ناسالم و ناهنجار در سوق پیدا کردن به اعتیاد به مواد مخدر بسیار موثر است.
سرپناه کاذب
در برهه ای که افراد در گیر مشکلات و اضطراب هستند، به دنبال پناهگاهی برای آرامش می باشند. این افراد معمولا بنا به باور غلط یا پیشنهاد دوستان به درمان کاذب یعنی مصرف و اعتیاد به مواد مخدر روی می آورد. لذا با کسب آرامشی گذرا و لحظه ای در دام فریب می افتد.
سابقه اعتیاد به مواد مخدر
افرادی که در خانواده آن ها سابقه اعتیاد به مواد مخدر وجود دارد از احتمال بیشتری برای گرایش به مصرف برخوردارند.
این افراد با مشاهده مصرف اعضاء خانواده، آسیب ها و تمایلاتی را در خود شکل دیده می یابند. این آشنایی از همان دوران ابتدای زندگی، مقدمات و زمینه سازی های بدی انجام می دهد.
مشکلات خانوادگی
روابط عاطفی ناقص و ناپایدار، جر و بحث های پیوسته، عدم توجه کافی به فرزندان، عدم درک متقابل و… از جمله مشکلاتی هستند که به واسطه محیط خانوادگی ناامن، زمینه های دنبال مکان آرام دیگر و اعتیاد به مواد مخدر را فراهم می آورد.
از جمله برخی دلایل دیگر می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- کنجکاوی و وسوسه
- بیکاری و عدم اشتغال
- اضطراب دائمی در زندگی
- ضعف در ارتباط با دیگران
- وجود نواقص ظاهری
- کمبود اعتماد به نفس
- عدم قدرت نه گفتن
- عدم برآورده شدن نیازهای احساسی و عواطف
- محیط های نامساعد
- آزادی و عدم نظارت والدین
- بیماری های جسمانی و روانی
مراحل اعتیاد به مواد مخدر
همانطور که می دانید اغلب روابط بنابه آشناییت و شناختی که حاصل شده ایجاد می گردد. لذا اولین مرحله، مرحله آشنایی است. فرد به واسطه گذشته خود، محیط فعلی، دوستان و … با مواد مخدر آشنا شده و اطلاعات نادرستی به واسطه افراد ذکر شده دریافت می نماید. سپس مصرف شروع و قدم در مسیری دشوار می گذارد.
در مرحله بعد نشانه هایی از مقاومت و تحمل بروز می یابد. فرد تلاش می کند که مواد مصرفی خود را کاهش یا قطع کند اما وسوسه و کششی وی را مجبور به مصرف زیادتر برای تجارب بهتر و بیشتر می نماید.
در مرحله بعد تلاش ها به در بسته می خورند. زیرا با کاهش یا عدم مصرف، علائم ترک اعتیاد بروز کرده و وابستگی به طور کامل ایجاد شده است.
تغییرات جهانی در رابطه با اعتیاد به مواد مخدر
در بسیاری از کشورها اعتیاد از مسیر مبارزه و جرائم کیفری سنگین به مسیر درمان سوق پیدا کرده است و سعی شده با پیشگیری، مداخله زودهنگام و اصلاحات عدالت کیفری، موانع بازگشت به زندگی دوباره را کنار بزنند.
تغییرات زیاد دیگری در سطح بهداشت و امنیت عمومی صورت گرفته است اما لازمه سرعت بخشی به این روند، طرز فکر ” اعتیاد یک بیماری است ” توسط مردم می باشد.
با سخنان نامناسب ترس را در وجودشان ایجاد و آنان را از بیان احساسات و نیازهایشان دور می کنیم. زمانی که ندانید فرد به چه می اندیشد و نیازش چیست، چگونه می خواهید به وی کمک کنید.
” اعتیاد یک بیماری است ” به ما می گوید که بیمار هم مثل ما یک انسان است و زمانی که در باتلاق اعتیاد به دام افتاده است، اگر از ترس تحقیر شدن طلب کمک نکند بیشتر فرو می رود. لذا سیاست عمومی باید تغییر یابد.
نتیجه گیری
زمانی که با یک فرد بیمار مواجه شدید به او به چشم یک شخص منزجر کننده یا مست و عملی نگاه نکنید، بلکه یک انسان ببینید، بهش پیشنهاد کمک بدید، کنارش بشینید و به او محبت کنید.
طرز فکر ” اعتیاد یک بیماری است ” در کشورهایی مثل پرتغال، که زمانی از درصد بالای ابتلای به هروئین رنج می برد، بسار مفید واقع شده است. به طوری که 50% کاهش جرائم و ابتلا به بیماری های ایدز را داشته اند.
در این مقاله به بررسی اعتیاد به مواد مخدر، تغییر نگرش مردم و تاثیرات مثبت ذهنیت ” اعتیاد یک بیماری است و برخی بخش های دیگر پرداختیم. در صورت وجود هرگونه سوال و نیاز به راهنمایی می توانید جهت مشاوره اعتیاد با مشاورین راز ماندگار در ارتباط باشید.
بدون دیدگاه